Celiakia - jak ją rozpoznać?

Jak można rozpoznać celiakię, jakie badania wykonać aby poprawnie zdiagnozować celiakię? Celiakia może ujawnić się w każdym wieku. Dlatego zarówno obraz kliniczny celiakii, jak i objawy u każdego chorego mogą być inne. Odpowiednia diagnostyka pozwala rozwiać wątpliwości i szybko wdrożyć właściwe postępowanie. Diagnostyka celiakii, czyli nietolerancji glutenu może opierać się na możliwości wykonania kilku badań w tym kierunku: badań genetycznych, następnie badań serologicznych z krwi, oraz pobraniu wycinków jelita cienkiego (biopsja jelita). Jak prawidłowo rozpoznać celiakię?

Celiakia rozpoznanie – co to jest za choroba?

Spis treści

Rozpoznanie celiakii nie jest proste. Celiakia to choroba autoimmunologiczna, która może objawiać się w różny sposób w zależności od wieku, przez co lekarze mają kłopot z jej zdiagnozowaniem. Celiakia to również choroba o podłożu genetycznym, charakteryzującą się trwającą całe życie (od momentu aktywacji) nietolerancją glutenu. Gluten to frakcja białka zawartego w zbożach takich jak: pszenica, żyto, jęczmień oraz owies, który jest zanieczyszczony glutenem.

Celiakia polega na trwałej nietolerancji glutenu, który u chorego powoduje wytwarzanie przeciwciał niszczących błonę jelita cienkiego. Zniszczone jelito, a dokładniej kosmki jelitowe powodują, że składniki odżywcze z pożywienia nie przyswajają się w pełni, skutkując licznymi niedoborami składników odżywczych. Braki minerałów i witamin są niebezpieczne gdyż doprowadzają do komplikacji zdrowotnych, różnych u dzieci i u dorosłych.

Objawy celiakii u dzieci i u dorosłych będą się różnić dodatkowo nie muszą przebiegać systematycznie oraz występować ciągle w ten sam sposób. Dlatego tak ważna jest skuteczna diagnostyka celiakii.

Celiakia jak rozpoznać, jakie są objawy celiakii?

Czy dokuczają ci uciążliwe bóle brzucha, wzdęcia lub masz problemy z nieregularną miesiączką, a dotychczasowe leczenie nie przynosi oczekiwanych skutków? Wszystkiemu może być winna nieleczona celiakia. Wykonując proste badanie na celiakię możesz szybko zdiagnozować prawdziwe przyczyny swoich dolegliwości i podjąć leczenie. Diagnostyka celiakii nie musi być droga i czasochłonna.

Celiakia jak rozpoznać? W przypadku zaobserwowania objawów celiakii warto przede wszystkim porozmawiać z lekarzem i omówić wszystkie niepokojące objawy. Niestety lekarze wciąż dość często bagatelizują chorobę, mają problemy w odpowiednim podejściem do problemu, zapominając o tym, iż celiakia znacznie częściej występuje w formie ubogoobjawowej, bez charakterystycznych objawów zespołu złego wchłaniania.

Rodzaje celiakii – jakie są typy tej choroby?

Ze względu na rodzaj i nasilenie objawów powszechnie wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje celiakii:

Celiakia pełnoobjawowa (klasyczna, jawna) – stanowi 30% wszystkich przypadków, postać ta najczęściej dotyczy dzieci, kobiet w ciąży i osób starszych. Mimo występowania charakterystycznych objawów zostaje często nierozpoznana, gdyż jej dolegliwości błędnie zostają uznawane za objawy zespołu jelita drażliwego, stresu czy alergii pokarmowej. Charakteryzują ją: bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia, biegunki, utrata masy ciała, niski wzrost, zaburzenia rozwoju u dzieci. Bardzo często towarzyszą im również zaburzenia psychiczne, nastroje depresyjne i wiele objawów niespecyficznych takich jak: zmęczenie, bóle kostne, obrzęki, zaburzenia miesiączkowania, zmiany skórne, wtórne objawy zaburzenia trawienia i wchłaniania.
Celiakia skąpoobjawowa (ubogoobjawowa, bezobjawowowa, niema) – występuje znacznie częściej od celiakii pełnoobjawowej. Temu rodzajowi celiakii nie towarzyszą objawy choroby aktywnej lub są one niecharakterystyczne i bardzo trudne do rozpoznania. Do najczęstszych objawów tej postaci należą: anemia z niedoboru żelaza, niedobory witaminowe, wczesna osteoporoza, patologiczne złamania kostne, niedorozwój szkliwa zębowego, aftowe zapalenie jamy ustnej, padaczka, autyzm, pierwotna marskość wątroby, cukrzyca typu 1, choroby tarczycy i trzustki, zaburzenia płodności, skłonność do poronień, problemy skórne, choroba Duhringa, wysokie stężenie cholesterolu.
Celiakia ukryta (letarna, utajona) – jest to celiakia, która jest jeszcze nieaktywna. Występuje u osób posiadających predyspozycję genetyczną, ale niemających jeszcze zmian patologicznych w śluzówce jelita, ani przeciwciał serologicznych. Wpływ czynników środowiskowych może spowodować aktywację celiakii i pojawienie się zmian w jelicie, przeciwciał oraz ujawnienie się objawów. Zaostrzenie objawów najczęściej powodują: ciąża, infekcje przewodu pokarmowego, zabiegi chirurgiczne, stres.

Jak wyglądają najczęstsze objawy celiakii u dzieci i dorosłych?

Celiakia jak rozpoznać – jak powinna wyglądać diagnostyka celiakii?

Wymienione objawy celiakii są bezpośrednim wskazaniem do wykonania badań na celiakię. Celiakia jak rozpoznać? Rozpoznanie celiakii potrzebuje zawsze przynajmniej 2 kroków. Aby móc poprawnie i dokładnie zdiagnozować chorobę, należy zatem wykonać przynajmniej 2 badania. Pierwszym jest test dna na celiakię: brak genów DQ2,2, DQ2,5, DQ8 oznacza, że diagnostykę celiakii możemy zakończyć już na pierwszym kroku, co daje nam oszczędność. Ponadto test dna jest badaniem, na którego wynik nie mają wpływu czynniki zewnętrzne takie jak stadium choroby, wiek czy dieta uboga w gluten. Jeśli analiza wykaże obecność genów (DQ2,2, DQ2,5, DQ8) choć jednego z genów, drugim krokiem jest wykonanie badań z krwi na przeciwciała. Z kompletem tych wyników należy udać się do lekarza w celu postawienia diagnozy. Nieleczona celiakia aż 40-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworów układu pokarmowego. Im wcześniej celiakia jest wykryta, tym zmiany w jelicie są prostsze do odwrócenia

Dlaczego warto zrobić badanie DNA?

Najszerszy zakres badania (DQ2,2 DQ2,5 DQ8 w podjednostce α i β).
Wynik badania już w 7 dni roboczych.
Kurier w cenie badania dostarczy do Ciebie zestaw do samodzielnego pobrania i odbierze go po zamówieniu na stronie.
Do wyniku badania otrzymasz pisemne zalecenia lekarskie oraz dietetyczne, a przy pozytywnym rezultacie – dodatkowo przykładowe menu bezglutenowe.
Badanie jest bezbolesne, wykonywane z wymazu z policzka (taka próbka ma większą stabilność niż próbka krwi). Dowiedz się więcej
Badanie objęte jest gwarancją próbki – każda próbka która trafi do badania jest objęta gwarancją co oznacza, że gdyby wymaz okazał się “niewystarczający” kolejny zestaw otrzymają Państwo bezpłatnie.
Badanie realizowane jest w certyfikowanym laboratorium genetycznym z 20-letnim doświadczeniem, w którym żaden wynik do tej pory nie został podważony.