Diagnostyka celiakii kiedyś i dziś – co warto wiedzieć?

Celiakia

Dieta bezglutenowa dla wielu osób z celiakią jest codziennością i koniecznością. Ale co, jeśli niektórzy z nich przestrzegają jej… zupełnie niepotrzebnie? Najnowsze badania przeprowadzone przez zespół polskich naukowców pokazują, że nawet co czwarty pacjent z rozpoznaniem celiakii może w rzeczywistości jej nie mieć.

Zanik kosmków a inne schorzenie przewodu pokarmowego

W przeszłości zanik kosmków jelitowych był często obserwowany u pacjentów z podejrzeniem celiakii i stanowił ważną wskazówkę diagnostyczną. Dziś wiadomo, że ten objaw może również towarzyszyć innym chorobom układu pokarmowego, co znacząco utrudnia trafne rozpoznanie, zwłaszcza w przeszłości – gdy diagnostyka genetyczna nie była jeszcze powszechnie stosowana.

Nowe spojrzenie na stare diagnozy

W badaniu opublikowanym w styczniu 2025 roku w czasopiśmie „Foods” wzięło udział 50 pacjentów, u których celiakię zdiagnozowano przed 2010 rokiem. Wszyscy pozostawali na diecie bezglutenowej. U wszystkich przeprowadzono analizę genetyczną, poszukując obecności genów HLA-DQ2 i HLA-DQ8. 

Wyniki? Zaskakujące – u 12 osób (24%) nie wykryto żadnych genetycznych predyspozycji do celiakii, co oznacza, że ich rozpoznanie najprawdopodobniej było błędne.

Co jeszcze ujawniły badania?

  • Wariant HLA-DQ2.5 występował zdecydowanie najczęściej u osób z potwierdzoną genetycznie celiakią (81,58%) niż inne warianty 
  • Osoby posiadające ten wariant częściej skarżyły się na wzdęcia.
  • U 12 pacjentów (24%) nie wykryto genów HLA-DQ2 i HLA-DQ8, co wskazuje na bardzo niskie prawdopodobieństwo występowania celiakii 

Dlaczego to ważne dla osób z rozpoznaną celiakią przed 2010?

Badacze sugerują, że pacjenci zdiagnozowani z celiakią przed 2010 rokiem powinni rozważyć weryfikację swojej diagnozy w oparciu o aktualne kryteria, w tym badania genetyczne.

Warto pamiętać, że dieta bezglutenowa bywa wymagająca i często wiąże się z istotnymi ograniczeniami w codziennym funkcjonowaniu. Jeżeli dana osoba nie posiada genetycznych predyspozycji do rozwoju celiakii, możliwe, że stosuje restrykcyjną dietę zupełnie niepotrzebnie.

Kiedy warto wykonać badanie genetyczne?

  • w przypadku osób z diagnozą celiakii sprzed 2010 roku,
  • pacjentów z objawami podobnymi do celiakii, u których diagnostyka jest niejednoznaczna 
  • członków rodzin pacjentów z celiakią — ponieważ ryzyko dziedziczenia może wynosić nawet 10,7%.

Pamiętaj, że badanie genetyczne nie jest pełną podstawą diagnozy celiakii, ale jego negatywny wynik niemal całkowicie wyklucza tę chorobę, co daje pacjentowi jasność i umożliwia powrót do pełnowartościowej diety, jeśli wcześniej stosował restrykcje bez medycznego uzasadnienia.

Zobacz więcej:

Klikaj i odkrywaj z nami!

 

Przeczytaj, jak oceniają nas nasi pacjenci:

Jestem zadowolona z całego zamówienia. Przesyłka została wysłana ekspresowo, odebranie od kuriera również odbyło się na drugi dzień. Co do ceny to nie mam porównania z inną firmą, gdyż zamówienie składałam pierwszy raz, dla mnie cena jest zadowalająca za całość i jakość zamówienia. Odnośnie obsługi klienta- nie miałam żadnych dodatkowych pytań, a o wysłanym raporcie poinformowano mnie telefoniczne, co było na plus. Generalnie całość przebiegła bezproblemowo i bardzo szybko. Także będę polecać dalej jeśli będę miała okazję.”

Klaudia

Serdecznie polecam Laboratorium testDNA.Konsultanci medyczni dbają o to, aby wszystko było zrealizowane na najwyższym poziomie. Na nurtujące pytania odpowiadają wyczerpująco, kompetentnie i mimo trudnych chwil dla pacjenta jakie są związane z wykonaniem określonych badań zawsze jest świetna atmosfera i uśmiech w słuchawce telefonu. Korzystając z usług laboratorium zapewniam, że nikt nie będzie potraktowany jako „następny” lecz jako współpracownik, rozmowy są tak długie ile tego wymaga sytuacja nikt nie pospiesza, ani nie bagatelizuje próśb pacjenta. Komunikacja z personelem ma najwyższą jakość, ponieważ zawsze odbierają telefony i na bieżąco dają znać na jakim etapie jest badanie, które się zleca.Z całego serca polecam tą firmę i mam do nich zaufanie, dlatego też nie zamieniła bym jej na żadną inną.”

Kinga

„Szczerze polecam! Kontakt z laboratorium pomimo weekendu był na5+. Wszystkie informacje rzeczowo przekazane, dzięki czemu bardzo łatwo przeszliśmy przez całą procedurę. Wyniki badań zarówno mailem jak i pocztą doszły błyskawicznie. Zdecydowanie polecam!”

Anna

„Szanowni Państwo,obsługę Klienta/ Pacjenta w Państwa Labolatorium oceniam celująco: podczas rozmowy przez chat uzyskałam proste i kompleksowe informacje o interesujących mnie badaniach. Kiedy zaszła taka potrzeba, rozmowę na chacie elastycznie zmieniliśmy na telefoniczną i mailową. Prosta instrukcja obsługi sprawiła, że samo pobranie materiału do badania było bezstresowe. Czas dostarczenia/odebrania przesyłki oraz wyników był bardzo zadowalający, a mailowa forma wyników badań ułatwia szybki i prosty dostęp do nich w każdym miejscu. Już teraz polecam Państwa usługi osobom zastanawiającym się nad wykonaniem badań genetycznych.Pozdrawiam serdecznie”

Edyta
Wszystkie artykuły
Back to Top
Zadzwoń