Badania na padaczkę
– najszersza diagnostyka pozwala sprawdzić wszystkie geny pacjenta
Na padaczkę choruje około 1% ludzi – to jedna z najbardziej powszechnych chorób układu nerwowego. Kiedy można mówić o padaczce i jak rozróżnić ją od mniej groźnego napadu drgawek? Napady muszą wystąpić co najmniej dwa razy i muszą być one ‘samoistne’ – nie spowodowane czynnikami zewnętrznymi (np. takimi jak gorączka). Jeżeli taka sytuacja jest u danego pacjenta – lekarz neurolog powinien rozpocząć diagnostykę i rozpocząć badania na padaczkę. Badania na padaczkę powinny być zróżnicowane i obejmować jak najszerszy zakres – od sprawdzenia pracy mózgu, jego budowy po badania genów pacjenta. W diagnostyce padaczki ważne jest nie tylko sprawdzenie w jakim obecnie stanie zdrowia jest pacjent, ale także jaka jest przyczyna padaczki.
U nawet 60% pacjentów z napadami padaczki przyczyną zaburzeń są geny [1]
Poznanie prawdziwej przyczyny napadów padaczkowych pozwala przede wszystkim na wprowadzenie indywidualnego, ukierunkowanego leczenia. Dopiero takie leczenie (dobrane ze względu na przyczynę) może dać wymierne efekty terapeutyczne.
Ponad połowa chorych ma więc szanse na poprawę stanu zdrowia na podstawie badania genetycznego.
1. Badania na padaczkę – przy jakich objawach powinny być rozpoczęte
2. Badania na padaczkę – co można wykonać?
3. Najpierw badania na padaczkę, następnie leczenie
4. Badanie na padaczkę – wybierz najszersze możliwe testy DNA
5. Umów się na badania na padaczkę
5. Padaczka badania genetyczne – kiedy należy je wykonać?
6. Badania na padaczkę – często zadawane pytania
Badania na padaczkę – przy jakich objawach powinny być rozpoczęte
Podstawowym objawem padaczki, z którym jest ona najczęściej kojarzona są napady drgawkowe (tzw. toniczno-kloniczne, grand mal). Podczas takiego napadu chory najczęściej traci przytomność, a jego mięśnie kurczą się w niekontrolowany sposób. Może również dojść do pojawienia się piany w ustach, czy przygryzienia języka, a nawet bezwiednego oddania moczu. Taki napad trwa kilka minut, a po nim pacjent może czuć się zmęczony i otumaniony. Należy jednak pamiętać, że napady padaczkowe mogą wyglądać również zupełnie inaczej!
❗Zwłaszcza u dzieci objawami padaczki mogą być chwilowe ‘zawieszenia’ – dziecko na chwilę traci kontakt z otoczeniem. Tego typu napady (nieświadomości) mogą być trudne do wychwycenia przez rodziców. Czasami towarzyszy im wykonywanie mimowolnych tików – mlaskanie, przełykanie śliny i inne. Kolejnym rodzajem napadów padaczkowych są napady miokloniczne. Podczas takiego napadu nie dochodzi do utraty przytomności, ale pojawiają skurcze kończyn.
Przed napadem może się pojawić tzw. ‘aura’ – pacjent może odczuwać specyficzny smak w ustach, albo odczuwać nieistniejące zapachy.
U każdego pacjenta, padaczka może przebiegać nieco inaczej, jeżeli pojawiają się niepokojące objawy – szczególnie w przypadku dzieci, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza neurologa w celu wykonania badań na padaczkę.
Badania na padaczkę – co można wykonać?
Padaczkę diagnozuje lekarz neurolog lub epileptolog. Podstawą jest przeprowadzenie wywiadu medycznego, w którym lekarz zapyta o podobne objawy w rodzinie, o przebieg napadu czy czas i okoliczności pojawienia się oraz o wszelkie inne niepokojące kwestie zdrowotne. Bardzo pomocne dla lekarza będzie nagranie video napadów pacjenta – to pozwoli lekarzowi ocenić rodzaj napadu.
Pierwszym rodzajem badania na padaczkę jest badanie neurologiczne – pracy mózgu (EEG), budowy mózgu (np. tomograf), ale również badania krwi. Badanie EEG (elektroencegalogiczne) pokazuje tzw. fale mózgowe, czyli czynność bioelektryczną mózgu – jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne, a jego wynik jest widoczny na bieżąco na ekranie monitora. Nie zawsze jednak w przypadku padaczki wynik badania EEG musi być nieprawidłowy. Również nieprawidłowy wynik badania EEG nie przesądza o występowaniu padaczki u pacjenta.
👉❗ Kolejnym, bardzo ważnym rodzajem badań są badania genetyczne na padaczkę. Pozawalają one na sprawdzenie genów pacjenta – a właśnie w genach może leżeć przyczyna napadów. Każdy człowiek ma około 23 000 genów, które składają się z intronów i eksonów. Genów odpowiedzialnych za napady padaczki jest kilka tysięcy, a w każdym z nich mogą istnieć setki ryzykownych zmian. Zmiany w każdym genie można bardzo dokładnie sprawdzić, pozwalają na to między innymi takie badania jak test WES lub badanie WES PREMIUM. Dzięki analizie genetycznej można postawić szybką i pewną diagnozę genetyczną – a co najważniejsze – wprowadzić odpowiednie i bezpieczne leczenie.
Najpierw badania na padaczkę, następnie leczenie
Leczenie farmakologiczne padaczki jest najczęstszym sposobem minimalizowania niebezpiecznych napadów. Należy jednak pamiętać, ze leki działają objawowo – nie zmienią budowy mózgu lub genów pacjenta. Jest to jednak w wielu przypadkach bardzo skuteczna pomoc. Napady padaczkowe są niebezpieczne nie tylko ze względu na to, ze pacjent może stracić przytomność i np. upaść. Często z kolejnymi napadami pogarsza się ogólny stan zdrowia pacjenta, może też dojść do zaburzeń rozwoju intelektualnego. Dlatego tak ważne jest odpowiedni dobór leków na padaczkę. U każdego pacjenta może zadziałać inna dawka i inny rodzaj leku. Dobór leku na padaczkę jest zależny od przyczyny napadów. Szczególnie jest to istotne w przypadku padaczki genetycznej, kiedy niepoprawnie dobrany lek może zaszkodzić.
Niestety w około 30% przypadków mamy do czynienia z padaczką lekooporną. W takiej sytuacji możliwe jest wprowadzenie leczenia operacyjnego, chirurgicznego. Możliwa jest na przykład stymulacja nerwu błędnego – wszczepienie urządzenia, które reguluje nieprawidłową pracę mózgu.
W leczeniu padaczki stosuje się także dietę – w tym dietę ketogenną.
👉 Dieta jest niezwykle istotna i stanowi podstawę leczenia również w przypadku genetycznych chorób metabolicznych.
Wrodzone choroby metaboliczne to grupa kilku tysięcy chorób spowodowanych zmianami w genach. Diagnoza konkretnej choroby pozwala na wprowadzenie diety ratującej rozwój i życie chorego – zabezpiecza ona przed kolejnymi uszkodzeniami układu nerwowego.
Każda dieta pacjenta z padaczką musi być prowadzona pod ścisłą kontrolą lekarza i dietetyka.
Badanie na padaczkę – wybierz najszersze możliwe testy DNA
Badanie WES i badanie WES PREMIUM to najnowocześniejsze i najszersze możliwe do wykonania genetyczne badania na padaczkę.
Te szerokie testy na padaczkę opierają się na analizie całego egzomu ludzkiego (23 000 genów). Dzięki technologii NGS i sprawdza się wszystkie możliwe zmiany w badanych genach. Tym samym sprawdzane są WSZYSTKIE mutacje, które mogą powodować napady padaczki w jednym badaniu i z jednej próbki!. M.in:
- ZMIANY W NIEZNANYCH DOTĄD INTRONACH (⭐ W BADANIU WES PREMIUM i BADANIU WES COMPLEX)
- mikrodelecje i mirkoduplikacje (zmiany CNV w ramach eksomu) – zakres porównywalny do badania mikromacierzy (z próbki krwi)
- zmiany w DNA mitochondrialnym (mtDNA)
- wszystkie znane wrodzone choroby metaboliczne (kilkaset)
- zespół Dravet
- zespół Retta
- stwardnienie guzowate
- dziecięca padaczka napadów nieświadomości (CAE)
- setki pojedynczych genów mogących powodować zaburzenia pracy układu nerwowego.
👉 Do badania WES PREMIUM jest możliwość dokupienia badania wrażliwości na leki. W badaniu sprawdzana jest wrażliwość pacjenta na 89 substancji leczniczych, które zawarte są w ponad 550 lekach dostępnych na polskim rynku. Wśród nich znajdują się leki przeciwbólowe (np. ibuprofen) , stosowane w leczeniu padaczki i zaburzeń neurologicznych, kardiologiczne, znieczulające, psychiatryczne. Dzięki takiej wiedzy stosowanie leków jest bezpieczniejsze, a terapia dużo skuteczniejsza.
Badanie farmakogenetyczne przy WES PREMIUM – badane leki
Umów się na badania na padaczkę
Wybierz dogodną formę umówienia na termin badania genetycznego na padaczkę:
Telefonicznie:
Rejestracja telefoniczna czynna 7 dni w tygodniu
Pisemnie: biuro@testdna.pl
Pisemnie: Facebook Messenger
Poprzez formularz on-line. Wybierz autoryzowaną placówkę lub wizytę domową oraz preferowany termin. Skontaktujemy się z Tobą telefonicznie w celu potwierdzenia wizyty i dokończenia procesu rezerwacji terminu:
Padaczka badania genetyczne – kiedy należy je wykonać?
Podsumowując – padaczka może występować zarówno u niemowląt jak i dzieci, czy osób dorosłych.
Objawy początkowo mogą być trudne do zaobserwowania (szczególnie u dzieci i niemowląt). Wynika to z faktu, że niemowlę nie jest w stanie opisać występujących u siebie zaburzeń, a także niektórych z symptomów nie widać ‘gołym okiem’.
Nietypowe objawy można podzielić na:
- napady zgięciowe: podczas takiego napadu pacjent nagle zgina się w pół, przyciągając nóżki do brzucha. Skłon może odbywać się w gwałtowny sposób, ale również wolno. Niekiedy może dotyczyć jedynie głowy, która kieruje się w stronę klatki piersiowej.
- gwałtowne wyprosty u dziecka, podczas którego dziecko odrzuca do tyłu rączki oraz główkę. Napady mogą występować seriami- najczęściej pojawiają się podczas usypiania lub wybudzania się niemowlaka.
- duży niepokój u dziecka, krzyk, nadmierna bladość lub zaczerwienienie twarzy, ślinotok, nadmierna potliwość oraz odruchy wymiotne.
Takie objawy powinny nas skłonić do wykonania testów na padaczkę, w tym diagnostyki genetycznej.
Oczywiście objawy padaczki mogą przebiegać również bardziej ‘standardowo’ i obejmować: drgawki, ślinotok, ‘zawieszenia’, omamy słuchowe, nieprawidłowe widzenie.
Wszystkie tego typu zaburzenia powinny być prawidłowo zdiagnozowane, a na tej podstawie należy wdrożyć ukierunkowane leczenie.
Badania na padaczkę – często zadawane pytania:
👉 Czy padaczką można się zarazić?
Nie – nie jest to choroba zakaźna.
👉 Czy leki przeciwpadaczkowe uzależniają i trzeba je przyjmować do końca życia?
Nie – w wielu przypadkach po odstawieniu leków, objawy padaczki nie powracają, a pacjent prowadzi normalne życie.
👉 Czy padaczka to choroba psychiczna?
Nie – padaczka to choroba neurologiczna, a wielu pacjentów jest całkowicie sprawnych intelektualnie. Ważne jest jednak, aby dbać o samopoczucie psychiczne i uczyć się żyć z chorobą – tak, aby uniknąć wystąpienia depresji.
👉 Czy stres wywołuje atak padaczki?
Jest to indywidualna kwestia, każdy pacjent powinien obserwować swój organizm i unikać, jeśli to możliwe, czynników wywołujących ataki.
Źródła:
[1] B. Steinborn, Wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej: padaczka wieku rozwojowego i mózgowe porażenie dziecięce – możliwości diagnostyczne i lecznicze, Family Medicine & Primary Care Review 2008, 10, 1: 107–115