Jeśli zastanawiasz się, jakie badanie powinieneś wykonać, aby wykluczyć u siebie raka jelita grubego, to wiedz, że masz kilka opcji. W Polsce dostępne są przynajmniej dwa badania, które pozwalają na wykrycie raka jelita już we wczesnym etapie jego rozwoju. To ważne ponieważ wykrycie raka jelita na wczesnym etapie daje szansę na całkowite wyleczenie pacjenta.
Oprócz kolonoskopii, która uznawana jest za „złoty standard” w profilaktyce raka jelita grubego masz do wyboru również m.in. test z kału czy z próbki krwi, który odznacza się czułością i specyficznością porównywalną z kolonoskopią. Poniżej znajdziesz krótki opis poszczególnych badań na raka jelita grubego.
Badania na raka jelita grubego – dlaczego są tak ważne?
Jeśli jesteś jedną z osób, które szukają badań umożliwiających wykrycie raka jelita grubego, to zapewne wiesz już, jak ważna jest profilaktyka w przypadku tego nowotworu. Biorąc pod uwagę jednak fakt, że w Polsce wciąż zbyt mało osób się bada powiemy kilka słów na ten temat.
Pomimo tego, że rak jelita grubego wykryty na wczesnym etapie rozwoju jest nawet w 100% wyleczalny1, to w Polsce co roku z jego powodu umiera 12 000 osób 2. To oznacza, że tylko dziś z powodu raka jelita grubego umrze kolejnych 32 Polaków. Najsmutniejsze jest jednak to, że tak być nie musi. Większość tych osób prawdopodobnie miałoby szansę na wyleczenie, gdyby rak został u nich wcześniej zdiagnozowany.
>
Stadium 0-I
Rak obejmuje jedynie komórki w błonie śluzowej narządu.
Leczenie:
Prosty zabieg3
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
95% – 100% 1
Stadium II
Guz jest powiększony i może naciekać na błonę mięśniową na całej jej długości.
Leczenie:
Operacja i chemioterapia3
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
60-80% 1
Stadium III
Wykrywalne są przerzuty raka jelita grubego do pobliskich węzłów chłonnych.
Leczenie:
Operacja i chemioterapia3
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
30-60%1
Stadium IV
Rak jelita grubego rozrasta się i daje przerzuty do innych narządów.
Leczenie:
Operacja i chemioterapia3
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
do kilku %1
Dlaczego pomimo tak dobrych rokowań na wczesnym etapie zdiagnozowania raka jelita tak wiele osób umiera z jego powodu? Odpowiedź jest prosta – ponieważ się nie badają! Większość przypadków nowotworów jelita grubego diagnozowanych jest w zaawansowanym stadium rozwoju4. Wtedy, kiedy współczynnik przeżywalności wynosi od kilku do kilkunastu lub kilkudziesięciu procent.
>
Jeśli więc szukasz badania na raka jelita grubego, to wykonałeś już pierwszy krok w kierunku ocalenia swojego życia przed śmiercią spowodowaną zbyt późnym wykryciem raka jelita grubego.
Wykryty nowotwór (rak jelita grubego) na wczesnym etapie rozwoju jest chorobą uleczalną. Dlatego wykrycie go w początkowych stopniach zaawansowania jest ważne. Zatem nie warto czekać, aż pojawią się niepokojące objawy, lecz badać się, diagnozować, korzystać z programów profilaktycznych, badań laboratoryjnych, dostępnych testów genetycznych, badań przesiewowych (endoskopowych), zwłaszcza osoby z czynnikami ryzyka wystąpienia nowotworu złośliwego.
dr n. med. Grzegorz Boryczka - gastroenterolog
Kolonoskopia – „złoty standard” w wykrywaniu raka jelita grubego
Kolonoskopia jest badaniem jelita grubego, którego celem jest obejrzenie wnętrza jelita i ocena zmian, które tam występują np. polipów, zmian zapalnych czy guzów. Jest to badanie endoskopowe i polega na wprowadzeniu przez odbyt giętkiej rurki wyposażonej w kamerę, która rejestruje obraz. W razie potrzeby lekarz może użyć również dodatkowych narzędzi, które pozwolą na usunięcie polipów czy pobranie wycinka ze zmienionej tkanki.
Przygotowanie do kolonoskopii
Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie do kolonoskopii. Jest to bezwzględny warunek pozwalający na skuteczne przeprowadzenie tego badania. Przygotowanie obejmuje dokładne oczyszczenie jelita ze złogów kałowych (mogą one przysłonić obraz, a co za tym idzie badanie będzie niedokładne).
>
Już kilka dni przed wykonaniem badania rekomendowane jest wprowadzenie diety lekkostrawnej. W tym czasie należy zrezygnować z owoców z pestkami, produktów pełnoziarnistych, zawierających nasiona, produktów bogatych w błonnik, barwiących ściany jelita oraz preparatów zawierających żelazo.
W dniu poprzedzającym badanie należy spożyć łącznie 4 litry specjalnej zawiesiny (zaleconej przez lekarza), która doprowadzi do wodnistego wypróżnienia. W tym czasie wykonywanie pracy zawodowej może być trudnione z uwagi na konieczność częstego korzystania z toalety. Szczegółowy harmonogram przygotowania do kolonoskopii jelita grubego przedstawia lekarz.
>
Ponieważ kolonoskopia w przypadku wielu pacjentów powoduje dyskomfort i często ból możliwe jest zastosowanie znieczulenia miejscowego lub ogólnego. Warto pamiętać, że po znieczuleniu ogólnym nie można prowadzić samochodu. Samo badanie trwa około 15-40 min.
Więcej na temat kolonoskopii przeczytasz tutaj…
Test na raka jelita grubego z krwi
Test na raka jelita grubego z krwi jest odpowiedzią na to, że pacjenci nie zgłaszają się na inwazyjne badania przesiewowe. Do jego wykonania potrzebna jest próbka krwi jak do morfologii. Badanie można wykonać w dowolnym momencie – nie trzeba być na czczo, odstawiać leków, czy przygotowywać specjalnej diety.
Więcej na temat testu przeczytasz tutaj…
Czy test na raka jelita grubego może zastąpić kolonoskopię?
Test na raka jelita grubego i kolonoskopia to dwa różne badania i nie można stwierdzić, że jakiekolwiek badanie obecnie jest w stanie zastąpić kolonoskopię, która jest złotym standardem w diagnostyce raka jelita grubego, m.in. z tego powodu, że nie umożłiwia usunięcia polipów czy pobrania wycinków ze zmian. Test z krwi może być wykonany jako badanie przesiewowe, w celu sprawdzenia, czy wykonanie inwazyjnego badania jak kolonoskopia jest konieczne.
Należy pamiętać, że na dokładność kolonoskopii ma wpływ ma wiele czynników w tym: przygotowanie pacjenta, stosowany aparat endoskopowy, doświadczenie lekarza, osobnicza budowa ciała pacjenta, nie zawsze możliwe jest uzyskanie satysfakcjonującej pewności uzyskanego wyniku.
>
Innymi słowy zdarza się, że lekarz przeoczy zmiany ponieważ będą one np. przykryte masą kałową, będą znajdować się w rejonach niedostępnych dla kolonoskopu czy też sprzęt nie umożliwi ich uwidocznienia.
Warto wiedzieć, że rak jelita grubego obecny w odcinku okrężnicy wstępującej i jelicie ślepym jest trudny do wykrycia w czasie kolonoskopii, a ¼ przypadków raka jelita grubego występuję właśnie w tych rejonach. Stąd test na nowotwór jelita grubego w takich przypadkach może być uzupełnieniem kolonoskopii lub być jedynym badaniem, od którego pacjent zaczyna profilaktykę.
Pozytywny wynik testu wskazuje możliwość występowania zmiany zawsze jest podstawą do dalszej diagnostyki – która może objąć także badanie kolonoskopii. Jest to standardowe postępowanie, gdyż w czasie kolonoskopii lekarz będzie już poszukiwał konkretnych zmian, które jeśli są na wczesnym etapie, to w prosty sposób je usunie.
>>
Test FIT (test na krew utajoną w kale)
Test FIT jest prostym i tanim badaniem przesiewowym, który wykrywa niewidoczną gołym okiem krew w próbce kału. Badanie to może pomóc w wykryciu raka jelita grubego natomiast należy mieć świadomość jego ograniczeń.
Po pierwsze należy wiedzieć, że tylko ok. 10% guzów w jelicie grubym krwawi. To oznacza, że blisko 90% raków jelita grubego nie będzie wykryte przez test na krew utajoną w kale 9.
Po drugie większość guzów, które krwawią są już w zaawansowanym stadium choroby ( III i IV stadium)9. W przypadku tak zaawansowanego nowotworu szansa na 5 letnie przeżycie wynosi już od 60-10%1.
Co więcej, nie każdy wynik pozytywny testu FIT świadczy o raku jelita grubego. Krew w kale może być wynikiem innych dolegliwości jak np. hemoroidu.
>
Celem badań profilaktycznych nie powinno być „wydanie wyroku” nowotworu, ale wykrycie go na tak wczesnym etapie rozwoju, aby pacjent miał jak największe szanse na wyleczenie. W przypadku raka jelita grubego badania profilaktyczne powinny pozwolić na wykrycie choroby na takim etapie, gdzie ewentualna zmiana nowotworowa w jelicie będzie wiązała się z nieskomplikowanym wycięciem chirurgicznym. Bez konieczności zastosowania chemioterapii czy innego leczenia onkologicznego, którego zapewne każdy z nas chciałby uniknąć.
Test na krew utajoną w kale wykrywa raka jelita grubego zbyt późno! W dodatku jest w stanie wykryć zaledwie 10% nowotworów jelita grubego ponieważ pozostałe guzy nie krwawią9.
Najczęściej zadawane pytania
Czy mogę wykonać test na raka jelita zamiast kolonoskopii?
Tak, w przypadku kolonoskopii profilaktycznej. Nie zastąpi jednak kolonoskopii w kwestii pobierania wycinków. Kolonoskopia ciągle pozostaje złotym standardem w profilaktyce raka jelita grubego. I jest wskazana w przypadku pozytywnego (czyli nieprawidłowego) wyniku testu testu w celu usunięcia podejrzanych zmian i wysłania do badań histopatologicznych.
Czy pobranie próbki jest trudne?
Nie. W przypadku testu na raka jelita grubego z krwi pobiera się krew, jak przy morfologii. Można to wykonać w jednym z naszych 300 punktów pobrań w Polsce lub zamówić usługę pobrania w domu.
Czy są jakieś przeciwwskazania do wykonania testu?
Jeżeli chcesz upewnić się czy to badanie dla Ciebie, skontaktuj się z naszym konsultantem medycznym pod numerem telefonu: 665 761 161
Czy testy genetyczne na raka jelita grubego są refundowane przez NFZ?
Gdzie wykonam badanie genetyczne na raka jelita grubego?
W całej Polsce! Próbkę krwi można oddać w dowolnym z naszych punktów pobrań, a jest ich ponad 300 :). Można też zamówić wizytę pielęgniarki domowej.
Uważasz artkuł za pomocny? Oceń go:
4.4/5 - (38 głosów / głosy)
Żródła:
1 https://www.mp.pl/interna/table/B16.4.21-1.
2 https://www.zwrotnikraka.pl/przerzutowy-rak-jelita-grubego/
3https://europacolonpolska.pl/rak-jelita-grubego/treatment-treatment-options/?menu_id=13897
4https://www.fundacjaonkologicznanadzieja.org/files/1804968982/lib/GI_raport_online_finalPDF_minimal_compressed_compressed-skompresowany.pdf
Artykuły
Badania
Koszyk
Napisz maila:
biuro@testdna.pl
Porozmawiaj z ekspertem na czacie ➜
www.testdna.pl/punkty-pobran/
