Bezpłodność – czy można ją skutecznie diagnozować ?

Bezpłodność może wynikać z różnych przyczyn, w tym czynników genetycznych, hormonalnych, immunologicznych czy anatomicznych. Nowoczesna diagnostyka pozwala dokładnie określić, gdzie leży problem, co znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. W artykule omówimy znaczenie badań w diagnostyce bezpłodności, najczęstsze przyczyny tego problemu, koszty badań oraz jego skalę w społeczeństwie.

Bezpłodność – znaczenie nowoczesnych badań

Skuteczna diagnostyka bezpłodności wymaga kompleksowego podejścia, obejmującego badania hormonalne, genetyczne, immunologiczne oraz ocenę budowy narządów rozrodczych. U kobiet jednym z ważniejszych badań jest badanie KIR, które pozwala określić, czy układ odpornościowy nie odrzuca zarodka. Istotne są także badania hormonalne, takie jak FSH, LH, estradiol, progesteron czy prolaktyna, ponieważ zaburzenia hormonalne mogą prowadzić do problemów z owulacją.

U mężczyzn dużą rolę odgrywają badania oceniające jakość nasienia. Badanie AZF pozwala określić, czy region AZF na chromosomie Y nie zawiera mutacji powodujących brak plemników w ejakulacie. Podobnie badanie genu CFTR, które wykrywa mutacje prowadzące do wrodzonego braku nasieniowodów. U obu płci zalecane jest wykonanie badania kariotypu, które pozwala wykryć nieprawidłowości chromosomalne utrudniające poczęcie.

Nie bez znaczenia pozostają badania obrazowe, takie jak USG narządów rodnych, pozwalające wykryć zmiany anatomiczne w macicy i jajnikach. W niektórych przypadkach konieczne jest również sprawdzenie drożności jajowodów poprzez histerosalpingografię (HSG).

Bezpłodność – jakie są najczęstsze przyczyny ?

Przyczyny bezpłodności mogą mieć podłoże hormonalne, genetyczne, immunologiczne lub anatomiczne. U kobiet jedną z częstszych przyczyn są zaburzenia owulacji, które mogą wynikać z zespołu policystycznych jajników (PCOS), problemów z tarczycą czy hiperprolaktynemii. Endometrioza może prowadzić do zrostów i niedrożności jajowodów, a nieprawidłowości w budowie macicy mogą utrudniać implantację zarodka.

U mężczyzn niska jakość nasienia jest jedną z głównych przyczyn problemów z poczęciem. Może to wynikać z zaburzeń hormonalnych, czynników genetycznych (mutacje w regionie AZF lub genie CFTR), infekcji czy ekspozycji na toksyny. Wpływ na płodność mają także styl życia, nadmierny stres, nieprawidłowa dieta i używki.

Bezpłodność – jak kształtują się koszty badań ?

Koszt diagnostyki bezpłodności zależy od zakresu badań. Badania hormonalne kosztują od 100 do 300 zł za pojedynczy parametr. USG narządów rodnych to koszt około 200–400 zł. Badanie drożności jajowodów (HSG) może kosztować od 800 do 1500 zł.

W przypadku mężczyzn podstawowa analiza nasienia kosztuje 150–400 zł, ale bardziej zaawansowane testy, jak fragmentacja DNA plemników, mogą wynosić nawet 1000 zł. Badania genetyczne, takie jak badanie kariotypu, badanie AZF czy analiza genu CFTR, to wydatek od 1000 do 3000 zł.

Bezpłodność – jak częsty jest problem bezpłodności w społeczeństwie ?

Szacuje się, że problem bezpłodności dotyczy około 10–15% par w wieku rozrodczym. W Polsce może to oznaczać nawet 1,5 miliona par, które zmagają się z trudnościami w poczęciu dziecka. Z roku na rok liczba ta rośnie, co może wynikać z odkładania decyzji o rodzicielstwie na późniejsze lata, rosnącego poziomu stresu oraz czynników środowiskowych.