Celiakia czy nadwrażliwość na gluten – o wszystkim może rozstrzygnąć badanie genetyczne.

Nadwrażiiwość na gluten, w przeciwieństwie do celiakii nie jest uwarunkowana genetycznie. Dlatego negatywny wynik testu DNA, stwierdzający brak charakterystycznych dla celiakii genów pozwoli jednoznacznie ją wykluczyć. Jednocześnie taki wynik będzie oznaczał, że pacjent ma prawdopodobnie właśnie nadwrażliwość na gluten.

Kiedyś celiakia i nadwrażliwość na gluten traktowane były jako synonimy tej samej choroby. Dziś już wiemy, że nietolerancja glutenu nie musi być wcale związana z celiakią.

Dlaczego powinniśmy znać różnicę?

Są osoby, u których po spożyciu żywności zawierającej gluten występują objawy typowe dla celiakii.  Pierwszym krokiem tych osób są badania krwi, które jednak nie wykazują obecności przeciwciał charakterystycznych dla celiakii, a lekarz zleca biopsję jelita, która z kolei wychodzi prawidłowo. Aby trafnie postawić diagnozę i skrócić jej drogę – najlepiej zacząć od badania genetycznego w kierunku celiakii. Jeśli jego wynik będzie negatywny możemy wtedy mówić o nadwrażliwości na gluten i tym samym prawie całkowicie wykluczyć celiakię, jak również uniknąć biopsji jelita cienkiego. Nadwrażliwość na gluten nie niesie za sobą złych konsekwencji jak zanik kosmków jelitowych, a sama dieta bezglutenowa u osób z nietolerancją nie musi być tak drastyczna jak w przypadku osób z celiakią.

Kiedy mówimy o nadwrażliwości na gluten?

Gdy testy serologiczne wyszły negatywne, tj. nie ujawniły we krwi pacjenta przeciwciał charakterystycznych dla celiakii, a więc  tTG i EmA oraz przeciwciał obecnych przy alergii na pszenicę, czyli IgE. Jedynymi przeciwciałami, które mogą być obecne są przeciwciała AGA. Pacjenci z nadwrażliwością na gluten mają też prawidłowe wyniki biopsji jelita cienkiego. Nie dochodzi u nich do wyniszczenia kosmków jelitowych, jak to się dzieje w przypadku osób z celiakią. Mimo prawidłowych wyników badań pacjentom doskwierają dolegliwości, które mogą sugerować, że jest to celiakia:

  • Bóle brzucha
  • Wzdęcia
  • Zaparcia
  • Biegunki
  • Uczucie zmęczenia
  • Bóle głowy
  • Bole kończyn
  • Pieczenie w przełyku
  • Wysypkę
  • Uczucie bulgotania/przelewania się w brzuchu

U osób z nadwrażliwością na gluten wszystkie powyższe objawy ustępują po przejściu na dietę bezglutenową i wracają w ciągu kilku – kilkunastu godzin od ponownego zjedzenia produktu zawierającego gluten.

Jakie czynniki świadczą o nadwrażliwości?

  • występuje brak zależności genetycznej – w większości pacjenci nie posiadają genotypów HLA DQ2/DQ8
  • biopsja wychodzi prawidłowo – nie następuje zanik kosmków jelitowych
  • objawy ustępują po wprowadzeniu diety bezglutenowej
  • zostaje wykluczona celiakia
  • wyniki przeciwciał IgE są w normie
  • mogą występować przeciwciała antygliadynowe AGA
Wszystkie artykuły
Back to Top