Niepłodność immunologiczna – czy testy immunologiczne mogą wyjaśnić poronienia ?

Niepłodność potrafi zaskoczyć – zwłaszcza wtedy, gdy wszystkie wyniki wyglądają dobrze, owulacja przebiega prawidłowo, wynik badania nasienia partnera nie budzi zastrzeżeń, a mimo to kolejne próby kończą się niepowodzeniem. Z czasem pojawiają się pytania, które trudno zignorować: „Dlaczego organizm nie przyjmuje zarodka?”, „Czy moje ciało może go odrzucać?” W takich momentach coraz więcej par trafia na pojęcie niepłodności immunologicznej. Choć wciąż nie należy do standardowego zestawu diagnoz, coraz częściej okazuje się odpowiedzią tam, gdzie inne badania milczą. To nie jest temat łatwy – bo dotyka najbardziej złożonego i nieprzewidywalnego układu w ludzkim ciele: układu odpornościowego.

Niepłodność immunologiczna – dlaczego organizm może odrzucić zarodek?

Wśród podejrzewanych procesów wymienia się obecność przeciwciał antyfosfolipidowych, ANA (przeciwciała przeciwjądrowe), a także zaburzoną aktywność komórek NK. Coraz większą uwagę zwraca się też na nieprawidłowe dopasowanie genetyczne pomiędzy partnerami w zakresie receptorów KIR oraz antygenów HLA-C.

Receptory KIR znajdują się na powierzchni komórek NK i regulują ich zachowanie. HLA-C to z kolei zestaw antygenów dziedziczonych od ojca, które występują na zarodku. Niekorzystna kombinacja tych dwóch elementów może prowadzić do zbyt silnej reakcji układu odpornościowego kobiety i uniemożliwić implantację zarodka. Badanie KIR i HLA-C staje się coraz bardziej dostępne i może wyjaśnić wiele przypadków.

Niepłodność immunologiczna – czy immunologiczne przyczyny niepłodności są częste ?

Nie są najczęstszą przyczyną problemów z zajściem w ciążę, jednak wśród kobiet, które doświadczają poronień nawracających lub nieudanych prób zapłodnienia pozaustrojowego, niepłodność immunologiczna występuje znacznie częściej niż się powszechnie zakłada. Szacuje się, że nawet 10–20% par z tzw. idiopatyczną niepłodnością (czyli bez jednoznacznie wykrytej przyczyny) może mieć tło immunologiczne.

Nie zawsze łatwo ją zdiagnozować, ponieważ wymaga specjalistycznych badań, które nie są rutynowo zlecane w ramach standardowej diagnostyki niepłodności. Potrzeba konkretnego wskazania lekarza, świadomości pacjentów i często – cierpliwości, by odnaleźć tę mniej oczywistą przyczynę.

Niepłodność immunologiczna – ile trzeba zapłacić za diagnostykę ?

Diagnostyka niepłodności immunologicznej wiąże się z kosztami, które mogą zaskoczyć. Ceny poszczególnych badań różnią się w zależności od laboratorium, ale warto liczyć się z wydatkiem od kilkuset do kilku tysięcy złotych.

Pojedyncze badania, takie jak oznaczenie przeciwciał antyfosfolipidowych, ANA czy obecność przeciwciał przeciwjądrowych, to koszt rzędu 100–300 zł za każde. Badanie KIR i HLA-C, testy alloimmunologiczne, cytotoksyczność limfocytów partnera czy testy limfocytotoksyczne mogą kosztować od 800 zł do nawet 2000 zł. Niektóre kliniki oferują pakiety, co bywa korzystniejszym rozwiązaniem finansowym.

Niepłodność immunologiczna – ile dni trwa oczekiwanie na wyniki ?

Czas oczekiwania na wyniki badań immunologicznych różni się w zależności od rodzaju testu oraz dostępności specjalistycznych laboratoriów. Standardowe przeciwciała (jak ANA czy antyfosfolipidowe) można otrzymać już po 5–7 dniach. Bardziej złożone testy komórek NK czy testy cytotoksyczności wymagają od 10 do 21 dni, ponieważ często wysyłane są do laboratoriów zagranicznych lub wykonuje się je w bardzo wąskim zakresie w Polsce.