Czym jest nietolerancja glutenu i jak ją skutecznie wykryć

Nietolerancja glutenu to nadwrażliwość organizmu na produkty żywnościowe mające w swoim składzie gluten, który zawarty jest w pszenicy, życie, orkiszu, jęczmieniu i owsie. W przeciwieństwie do celiakii, u osób z nadwrażliwością na gluten nie dochodzi do uszkodzenia wyściółki jelita, a objawy pojawiają się szybciej, nawet kilka minut po spożyciu glutenu. Przypadłość ta może ustąpić.

Czy nietolerancja glutenu to alergia?

Nietolerancja glutenu to nieimmunologiczna nadwrażliwość na omawiane białko, wywołana przez czynniki metaboliczne, enzymatyczne, farmakologiczne, toksyczne czy inne mechanizmy indywidualne. Zatem nie można tej jednostki chorobowej zakwalifikować jako alergii, która to jest immunologiczną odpowiedzią organizmu na substancje, określane jako alergeny.

Nietolerancja glutenu – dolegliwości związane z żołądkiem

Nietolerancję glutenu ciężko jednoznacznie zdiagnozować, ponieważ jej objawy są charakterystyczne również dla innych schorzeń, w szczególności dla nietolerancji pokarmowych. Do najczęściej spotykanych objawów ze strony układu pokarmowego zaliczyć można:

• wzdęcia,
• bóle brzucha,
• biegunki,
• nudności,
• zaparcia,
• wymioty.

Nietolerancja glutenu – objawy neurologiczne

Niestety, nietolerancja glutenu może również dawać objawy neurologiczne. Należą do nich:

• bóle głowy i migreny,
• zaburzenia widzenia,
• zmiany zachowania,
• ataksja glutenowa (zaburzenia koordynacji ruchowej, mowy, pamięci itd.),
• depresja,
• stany lękowe,
• neuropatia obwodowa (uszkodzenie nerwów),
• ADHD i zaburzenia ze spektrum autyzmu,
• epilepsja,
• tzw. mgła mózgowa.

Jakie badania w kierunku nietolerancji glutenu?

W momencie zaobserwowania u siebie objawów wskazujących na nietolerancję glutenu trzeba pomyśleć o badaniach.

Zaleca się, aby pierwszym badaniem były testy genetyczne na obecność genów DQ2,2, DQ2,5, DQ8. Można je wykonać już u małych dzieci. Badanie jest bezbolesne i bezinwazyjne, gdyż wystarczy pobrać wymaz z wewnętrznej strony policzka. Ważne! Wykonując test genetyczny na nietolerancję glutenu należy zwrócić uwagę na jego zakres! Nie każde laboratorium bada wszystkie podjednostki genów odpowiedzialne za chorobę!

Jeśli wynik testu genetycznego pokaże obecność chociaż jednego z genów odpowiedzialnych za nietolerancję glutenu, należy wykonać badanie serologiczne na obecność przeciwciał: przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG) przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP).