Międzynarodowy Dzień DNA

Międzynarodowy Dzień DNA

25 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień DNA. Ma on upamiętniać opracowanie przez Cricka i Watsona modelu podwójnej helisy DNA oraz ukończenie projektu poznania ludzkiego genomu. To doskonała okazja, aby przyjrzeć się historii odkryć tego niezwykłego związku. 

Kwas deoksyrybonukleinowy (DNA) został wyizolowany pierwszy raz w 1869 roku przez  Fryderyka Mieschera. W latach 40. XX wieku została odkryta jego rola w dziedziczeniu i od tego czasu był obiektem wielu badań.

Podwójna helisa DNA

W 1953 roku Crick i Watson opracowali model podwójnej helisy DNA (oparty na pracach Rosalindy Franklin i Maurice’a Wilkinsa). 9 lat później za stworzenie modelu helisy Crick, Watson i Maurice otrzymali nagrodę Nobla. Helisę DNA zobaczyliśmy dopiero w 2012 roku dzięki zdjęciom z mikroskopu elektronowego wykonanym przez Enzo di Fabrizio.

Podwójna helisa DNA złożona jest z dwóch łańcuchów polinukleotydowych biegnących w przeciwnych kierunkach. Wewnątrz niej znajdują się zasady azotowe nukleotydów połączone w komplementarne pary za pomocą wiązań wodorowych.

Zasady kodu genetycznego zostały odkryte w 1961 roku przez Holley’a, Khoranę i Nirenberga, a w 1977 roku Sanger, Maxam i Gilbert opisali metodę sekwencjonowania. W 1983 roku Kary Mullis opracował reakcję PCR, za co został uhonorowany nagrodą Nobla.

Projekt poznania ludzkiego genomu

Projekt poznania ludzkiego genomu (Human Genome Project) miał na celu poznanie sekwencji wszystkich par zasad, z których zbudowany jest ludzki genom i identyfikację funkcjonalnych genów.

Dzięki HGP wiemy, że gemom człowieka posiada około 30 000 genów, z czego 20 000–25 000 koduje białka. Pracom nad projektem towarzyszył postęp technik automatycznego sekwencjonowania DNA i badań DNA (np. zostały wynalezione mikromacierze DNA).

HGP uznaje się za jedną z największych naukowych inicjatyw na świecie. Projektem kierował Francis S. Collins i uczestniczyły w nim setki badaczy z Chin, Japonii, Niemiec, Francji, USA i Wielkiej Brytanii.


Przeczytaj więcej:


Źródła:

MARTA M. GABRYELSKA, MACIEJ SZYMAŃSKI, JAN BARCISZEWSKI, DNA – cząsteczka, która zmieniła naukę.Krótka historia odkryć, NAUKA 2/2009 – 111-134
https://www.polskieradio.pl/23/266/Artykul/734597,DNA-ma-fotke-z-prawdziwego-zdarzenia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwas_deoksyrybonukleinowy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Projekt_poznania_ludzkiego_genomu


Wszystkie artykuły
Back to Top