Badanie na celiakie – jak rozpoznać nietolerancję glutenu, jakie badania zrobić?

Masz objawy, które mogą sugerować celiakię? A może podejrzewasz nietolerancję glutenu u siebie lub bliskich? Celiakia to choroba, która może prowadzić do dużego wyniszczenia organizmu, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. Zastanawiasz się, jakie badania na celiakię będą najlepsze w Twoim wypadku i czy w ogóle są one dla Ciebie wskazane? Poniżej opiszemy krok po kroku jak wykonać pewny test na trwałą nietolerancję glutenu.

Celiakia – co warto wiedzieć?

Celiakia, inaczej choroba trzewna, jest powszechnie występującą nietolerancją glutenu o podłożu genetycznym oraz autoimmunologicznym. Z tego względu typowa dla tej choroby jest odpowiedź układu immunologicznego na spożycie glutenu, czyli grupy białek występujących w często spożywanych i popularnych zbożach – pszenicy, jęczmieniu i życie.

>
<
>

Jak celiakia powoduje przykre problemy zdrowotne?
U chorego na celiakię po spożyciu glutenu dochodzi do wytworzenia się stanu zapalnego w błonie śluzowej jelita cienkiego m.in. poprzez wytworzenie przez organizm autoprzeciwciał skierowanych przeciwko własnych tkankom.

Grafika przedstawiająca kosmki jelitowe osoby zdrowej i osoby z celiakią
.
W jelicie stopniowo zanika naturalne pofałdowanie błony śluzowej jelita co doprowadza do spłaszczania się kosmków jelitowych. W konsekwencji dochodzi do zmniejszenia powierzchni jelita zdolnego do wchłaniania substancji odżywczych, co prowadzi do dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego oraz postępujących niedoborów żywieniowych.

Dlaczego warto wykonać genetyczny test na celiakię?

Dzięki badaniu genetycznemu dowiesz się, czy Twój organizm ma predyspozycje do celiakii, a co najważniejsze – wynik ujemny pozwoli Ci raz na zawsze wykluczyć celiakię. To oznacza, że możesz żyć bez obaw, nawet jeśli w Twojej rodzinie występuje nietolerancja glutenu. Badanie jest szybkie, bezbolesne i można je wykonać w dowolnym momencie – także podczas stosowania diety bezglutenowej. Co więcej, jego wynik daje odpowiedź na całe życie, co oszczędza stres i niepewność w przyszłości.
Oprócz jasnej diagnozy test zapewnia konkretne korzyści:

  • Jedyny pewny sposób, dzięki któremu można wykluczyć celiakię. Uzyskujesz pewność na całe życie, czy jesteś zagrożony celiakią.
  • Test można wykonać nawet w trakcie diety bezglutenowej.
  • Badanie jest bezbolesne i proste do wykonania. Próbki możesz pobrać samodzielnie w domu.
  • W części sytuacji pozwala uniknąć biopsji jelita.
  • Daje ważną informację dla rodziny, ponieważ celiakia może być dziedziczona.
  • Pacjent otrzymuje bezpłatne zalecenia dietetyczne oraz lekarskie.
  • Wczesna diagnostyka pozwala uniknąć poważnych konsekwencji, takich jak m.in. niepłodność czy nowotwory.
  • Pewna diagnoza na całe życie, wynik ujemny to pewność, że celiakia Ci wcale nie grozi.

🧬 Chcesz wykonać test na celiakię bez wychodzenia z domu?

Zamów test DNA na celiakię online – bezpiecznie, szybko i wygodnie.
Próbkę pobierasz samodzielnie w domu. Wynik ważny na całe życie.

🔎 Chcesz przebadać się szerzej? Sprawdź od razu 2 najczęstsze nietolerancje celiakię i nietolerancję laktozy – w jednym pakiecie.

Teraz możesz je sprawdzić w jednym pakiecie – Zdrowe Jelitaza 554 zł zamiast (654 zł)

🛒 Zobacz pakiet Zdrowe Jelita

Badania na celiakię – jakie można wykonać?

Diagnozę celiakii może polegać na wykonaniu badań genetycznych, badań z krwi oraz pobraniu wycinków jelita cienkiego (biopsja). Badania serologiczne (z krwi) oraz biopsja jelita cienkiego mogą być wykonane wyłącznie wtedy, gdy pacjent jest na normalnej diecie (spożywa gluten). Z kolei badanie genetyczne możesz wykonać niezależnie od tego, czy spożywasz gluten, czy też go unikasz. Nasze geny nie zmieniają się – przez całe życie pozostają niezmienne.

Jakie geny są sprawdzane w badaniu genetycznym na celiakię?

Celiakia to choroba, którą mamy zapisaną w genach. Oznacza to, że tylko osoby posiadające pewne geny (w naszej populacji to HLA DQ2.2, DQ2.5 lub DQ8) mogą na nią zachorować.
>
Oczywiście samo posiadanie genów związanych z celiakią nie oznacza, że jesteśmy chorzy lub na pewno kiedyś zachorujemy, jednak ich brak praktycznie w 100% wyklucza celiakię nie tylko w tej chwili, ale również w przyszłości.

Wynik badania genetycznego na celiakię jest ważny przez całe życie i nie trzeba go nigdy powtarzać. Brak genów DQ2.2, DQ2.5 lub DQ8 oznacza, że diagnostykę celiakii możemy zakończyć już na tym kroku. 

Pojedyncze badanie
Celiakia

  • Trwała nietolerancja glutenu (celiakia) * Analiza hapotypów DQ2,2 DQ2,5 DQ8 (a i b)
  • Nietolerancja laktozy
  • Pisemne zalecenia lekarskie i dietetyczne
  • Jadłospis bezglutenowy
  • Bezpłatny zestaw do pobrania próbek
  • Bezpłatny odbiórKurier, paczkomat
Badanie genetyczne w kierunku celiakii
327 
Pakiet badań
Zdrowe Jelita – pakiet na najczęstsze nietolerancje (gluten+laktoza)
Najczęściej wybierany

  • Trwała nietolerancja glutenu (celiakia) * Analiza hapotypów DQ2,2 DQ2,5 DQ8 (a i b)
  • Nietolerancja laktozy * Polimorfizmy genu LCT: 13910 oraz 22018
  • Pisemne zalecenia lekarskie i dietetyczne
  • Jadłospis bezglutenowy
  • Bezpłatny zestaw do pobrania próbek
  • Bezpłatny odbiórKurier, paczkomat
Pakiet Zdrowe Jelita
💰 Oszczędzasz 100 zł!
Kupując badania osobno zapłacisz więcej
554 

Ważne informacje na temat badania DNA na celiakię:

  • Najszerszy zakres badania (DQ2,2 DQ2,5 DQ8 w podjednostce α i β).
  • Wynik badania już w 7 dni roboczych.
  • Kurier w cenie badania dostarczy do Ciebie zestaw do samodzielnego pobrania i odbierze pobrane próbki po zamówieniu na stronie.
  • Badanie objęte jest gwarancją próbki – każda próbka która trafi do badania jest objęta gwarancją co oznacza, że gdyby wymaz okazał się „niewystarczający” kolejny zestaw otrzymają Państwo bezpłatnie

Zadzwoń i skorzystaj z bezpłatnej konsultacji

Celiakia a biopsja jelita cienkiego

Ważne informacje na temat biopsji jelita:

  • Nie pozwala stwierdzić, jaka jest przyczyna zaniku kosmków jelitowych – może być on również spowodowany np. wrzodziejącym zapaleniem jelit czy chorobą Leśniowskiego-Crohna.
  • Nie wykaże zaniku kosmków jelitowych przy wczesnym etapie celiakii czy diecie bezglutenowej.
  • Ponieważ to badanie przeprowadzane jest w trakcie gastroskopii, która jest badaniem bardzo nieprzyjemnym, u dzieci konieczne jest zastosowanie znieczulenia ogólnego.

Celiakia objawy banerceliakia objawy mob

Diagnostyka celiakii – to proste dzięki testom DNA

Jeszcze kilkanaście lat temu diagnostyka celiakii wcale nie była taka prosta. Średni czas od wystąpienia objawów nietolerancji glutenu do jej wykrycia to nawet 10 lat. Dlaczego? Przede wszystkim dostęp do badań na celiakię był ograniczony, a wielu lekarzy nie miało dostatecznej wiedzy na temat tego schorzenia.
>
Problemem był też mit, iż „celiakia jest chorobą wieku dziecięcego” i można z niej wyrosnąć. To wszystko sprawiało, że diagnoza celiakii była często stawiana za późno lub mylnie. Dziś dzięki odpowiednim badaniom możemy wykryć celiakię ze 100% pewnością i to bardzo szybko.
>
Badania genetyczne z kolei pozwalają nam wyprzedzić objawy choroby (być o krok przed nią), dzięki częstszemu monitorowaniu przeciwciał i obserwacji swojego organizmu, przy tym są bezbolesne i komfortowe dla pacjenta więc z powodzeniem można je przeprowadzić nawet u bardzo małych dzieci.

Rekomendacje

Pierwszym, podstawowym badaniem w diagnostyce celiakii jest detekcja przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej w klasie IgA (anty-tTG) przeprowadzona równolegle z oznaczeniem całkowitego stężenia przeciwciał w klasie IgA (tzw. total IgA).”

źródło: Rekomendacje Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ang. The European Society for Paediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition, ESPHGAN)

Dlaczego warto wykonać badanie w naszym laboratorium?

Opinie

4.8/5 - (110 głosów / głosy)

Najczęściej zadawane pytania o badaniu na celiakię

Jak wygląda badanie genetyczne na celiakię?

Test polega na pobraniu wymazu z policzka w domu lub w placówce, a następnie analizie genów zaangażowanych w celiakię.

Czy badanie mogę wykonać będąc na diecie bezglutenowej?

Tak, geny są niezmienne, wynik badania jest pewny nawet przy stosowaniu diety bezglutenowej.

Jak długo czeka się na wynik badania na celiakię?

Standardowy czas oczekiwania na wynik badania na celiakię to 7 dni roboczych od otrzymania próbki w laboratorium.

Czy wynik wyklucza celiakię na całe życie?

Tak, wynik jest ważny raz na zawsze – nie trzeba powtarzać badania.

Czy mogę zamówić badanie dla dziecka?

Tak, badania genetyczne można wykonać u osób w każdym wieku – również u dzieci i niemowląt.

Jak zamówić zestaw do badania?

Zestaw zamówisz online, a komplet do pobrania próbki otrzymasz kurierem lub do paczkomatu.
Źródła:
1. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci.
Celiakia – nowe rekomendacje diagnostyczne 2020.
Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD), Warszawa 2020.
https://ptghizd.pl/cm/uploads/2020/10/celiakia-nowe-rekomendacje-2020.pdf2. Narodowy Fundusz Zdrowia.
2.Celiakia – Przewodnik dla pacjenta.
Departament Obsługi Pacjentów, Narodowy Fundusz Zdrowia, Warszawa 2022.
https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/public/dla_pacjenta/fop/celiakia-_przewodnik_dla_pacjenta.pdf3.Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.
3.Poradnik „Celiakia i dieta bezglutenowa”. Wydanie XV, Warszawa 2021.
https://celiakia.pl/wp-content/uploads/2018/04/poradnik-xv-2021.pdf4.Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (NCEZ) / Państwowy Zakład Higieny.
4.Zalecenia dietetyczne: Celiakia.
Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2024.
https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2024/04/zalecenia_dietetycy_dieta-bezglutenowa.pdf 
O autorze
Zespół laboratorium testDNA

Treści na tej stronie zostały przygotowane przez zespół specjalistów laboratorium testDNA, które od ponad 20 lat zajmuje się badaniami DNA w Polsce. Naszą misją jest dostarczanie pacjentom rzetelnych informacji oraz nowoczesnych rozwiązań diagnostycznych.

W pracach nad materiałami edukacyjnymi uczestniczą lekarze, diagności laboratoryjni oraz konsultanci medyczni, którzy na co dzień wspierają kobiety po poronieniach i pary zmagające się z niepłodnością. Dzięki temu masz większą pewność, że informacje, które czytasz, są oparte na aktualnej wiedzy medycznej i praktyce klinicznej.

Poznaj naszych ekspertów.

Data publikacji: 30.05.2016, 12:49 | Ostatnia aktualizacja: 18.11.2025, 10:21
Wszystkie artykuły
Back to Top
Zadzwoń