Celiakia objawy – najczęstsze objawy celiakii i skuteczna diagnoza 

Objawy celiakii to nie tylko ból brzucha, wzdęcia czy zaparcia. U wielu pacjentów dolegliwości ze strony układu pokarmowego praktycznie nie występują, choć to właśnie one są najczęstszą motywacją do wykonania badania. Zamiast nich pojawiają się takie problemy jak np. bóle głowy, zmęczenie, słaba koncentracja, podwyższony poziom cholesterolu, wczesna miażdżyca, wysoki poziom tak zwanych „prób wątrobowych”, trądzik, sucha skóra, anemia, senność, depresja czy problemy z poczęciem dziecka i poronienia.
.
Objawami celiakii mogą być też problemy neurologiczne, niski wzrost u dziecka i wolniejsze tempo rozwoju. Dzieci z nieleczoną celiakią mogą częściej chorować niż rówieśnicy i mieć problemy ze szkliwem. Wszystkie te objawy, jeśli nie mają wyjaśnionej przyczyny powinny skłonić pacjenta do wykonania badań w kierunku celiakii.
.

Objawy celiakii dotyczą dzieci i dorosłych

Celiakia czyli inaczej  trwała nietolerancja glutenu kiedyś kojarzona była z chorobą wieku dziecięcego. Dziś wiemy, że jej objawy mogą występować zarówno u dzieci jak i dorosłych. Choroba ta prowadzi do stopniowego wyniszczenia całego organizmu jeśli nie zostanie w porę wykryta. Poniżej znajdziesz szczegółowe informacje na temat objawów, które powinny skłonić Cię do diagnostyki w kierunku celiakii. Dowiesz się, w jaki sposób można ją skutecznie zbadać.
>

.

Różne objawy celiakii 

Objawy celiakii (nietolerancji glutenu) bywają bardzo różnorodne. Mówi się, że nie ma dwóch takich samych postaci tej choroby. Spośród tych najczęściej wymienianych są bóle brzucha, wzdęcia, biegunka, zaparcia czy wymioty. Nie oznacza to jednak, że każda osoba z celiakią musi mieć te dolegliwości. Objawy celiakii mogą być bardzo łagodne i niezauważalne pomimo zniszczenia jelit i zaawansowania choroby.
>

Celiakia skąpoobjawowa i bezobjawowa

Obecnie nawet 7 razy częściej spotyka się celiakię skąpoobjawową czy bezobjawową (powodującą nietypowe dolegliwości, np. anemię, podwyższony poziom cholesterolu, zaburzenia neurologiczne, niepłodność czy poronienia), co może powodować kłopoty diagnostyczne i być wyzwaniem dla lekarzy. To właśnie dlatego średni czas postawienia diagnozy celiakii w Polsce to aż 10 lat.
,

Szybkie wykluczenie celiakii bez względu na objawy

Tymczasem diagnostyka celiakii w tym momencie jest już w pełni dostępna dla każdego, prosta i szybka. Do pewnego wykluczenia celiakii wystarczy bezbolesny, szybki test genetyczny. Ponieważ celiakia jest chorobą, która występuje tylko u osób posiadających pewny układ genów HLA DQ2 i HLADQ8, sprawdzając czy pacjent posiada te właśnie geny można praktycznie w 100% wykluczyć, że występujące problemy są związane z tym schorzeniem.
,

Warto wiedzieć:

Chociaż większość osób uważa, że najczęstsze objawy celiakii dotyczą układu pokarmowego to aż 70% pacjentów z noworozpoznaną celiakią nie ma takich dolegliwości.
,

Objawy celiakii ze strony układu pokarmowego

Objawy celiakii ze strony układu pokarmowego  występują tylko u ok. 30% pacjentów – przede wszystkim u małych dzieci, osób starszych oraz kobiet w ciąży. Nie jest to jednak regułą – to znaczy, że mogą wystąpić w zasadzie u każdego chorego. Bardzo często są one mylnie diagnozowane jako zespół jelita drażliwego albo wiązane z alergią pokarmową. Jeśli więc stwierdzono u Ciebie któreś z powyższych schorzeń warto sprawdzić, czy to jednak nie celiakia odpowiada za uciążliwe objawy.
.

Objawom celiakii ze strony układu pokarmowego towarzyszą często również niedobory pokarmowe w tym anemia oraz utrata masy ciała. Niezdiagnozowana celiakia jest szczególnie groźna dla kobiet planujących ciążę oraz tych będących w ciąży ponieważ prowadzi do niedoboru kwasu foliowego.
.

Skórne objawy celiakii 

Skórna postać celiakii jest dla pacjenta wyjątkowo niekomfortowa ponieważ zmiany swędzą, co prowadzi do drapania i powstawania ran. Na szczęście właściwe wykrycie ich przyczyny czyli zdiagnozowanie celiakii pozwala na szybką ulgę. Zastosowanie diety, a czasem dodatkowych leków pozwala wyeliminować te zmiany skórne praktycznie w 100%.
>

Podstawowe objawy skórne celiakii to:

Istnieje również skórna postać celiakii nazywana chorobą Duhringa, w której występują objawy skórne przypominające opryszczkę – pęcherzyki i grudki znajdujące się na rumieniowatych plamach. Pojawiają się najczęściej w okolicach stawów łokciowych i kolanowych ale też między łopatkami, na pośladkach czy karku. Często umiejscowione są symetrycznie np. na obu łokciach czy kolanach.
>

Objawy celiakii ze strony układu nerwowego

Objawy celiakii ze strony układu nerwowego są często mylnie diagnozowane ponieważ mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że celiakia może być przyczyną takich dolegliwości. Oprócz wymienionych poniżej neurologicznych symptomów celiakii zdarzają się również zaburzenia mowy, tiki nerwowe, zaburzenia chodu i odczuwania smaku oraz węchu. Nawet 50% pacjentów ze świeżo zdiagnozowaną celiakią ma objawy neurologiczne.
>

Najczęstsze neurologiczne objawy celiakii:

Objawy celiakii ze strony układu płciowego

Objawy celiakii ze strony układu płciowego to nie tylko obniżone libido ale przede wszystkim problemy z poczęciem dziecka wynikające z niedoboru kwasu foliowego, żelaza oraz innych ważnych mikroelementów i witamin. Pamiętajmy, że uszkodzone jelita nie są w stanie prawidłowo wchłaniać substancji odżywczych.
>

Celiakia a problemy z poczęciem dziecka i donoszeniem ciąży

Częstym objawem celiakii są poronienia, w tym poronienia nawykowe, a u mężczyzn problemy z erekcją i niska jakość nasienia. Inne problemy pojawiające się przy celiakii to zaburzenia miesiączkowania i wczesna menopauza. Co ważne większość z nich jest odwracalna! Dlatego badanie na celiakię jest zalecane u par, które zmagają się z niepłodnością.
>

Bóle mięśni i ścięgien jako objaw celiakii 

U osób z niezdiagnozowaną celiakią spotykamy m.in problemy z kośćmi w tym osteoporozę i osteopenię, drżenie mięśni, obrzęki, bóle mięśni i stawów, zapalenia stawów oraz jeśli celiakia wystąpi w wieku dojrzewania również niski wzrost.
>

Inne częste objawy celiakii

Wśród innych częstych objawów celiakii możemy wyróżnić:

Najczęstsze objawy celiakii u dzieci

Objawy celiakii u dzieci mogą być bardzo zróżnicowane w zależności od wieku dziecka.  Szybka diagnostyka celiakii jest w przypadku dzieci niezwykle ważna ponieważ większość konsekwencji nieleczonej celiakii można cofnąć pod warunkiem wdrożenia leczenia. Przykładowo dziecko, które wolniej rośnie i jest najniższe w klasie, a do tego słabiej się uczy po zastosowaniu leczenia może dogonić swoich rówieśników.

Konsekwencje nieleczonej celiakii 

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, do czego może doprowadzić nieleczona celiakia. Tymczasem średni okres diagnostyczny choroby wynosi 10 lat… W tym czasie z pozoru nic nieznaczące objawy celiakii mogą przerodzić się w poważne choroby, np. osteoporozę, łysienie plackowate czy nawet nowotwór.  Nieleczona celiakia 40-krotnie zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów układu pokarmowego (głównie chłoniaków).
>

Odstawienie glutenu na próbę nie jest rozwiązaniem problemu

Niektórzy mogą pomyśleć: „odstawię gluten na chwilę i sprawdzę, czy mój stan zdrowia się poprawi…” Niestety takie postępowanie jest zgubne, ponieważ często nie zdajemy sobie sprawy, w czym tak naprawdę obecny jest gluten. Często dieta bezglutenowa jest bez glutenu tylko z nazwy. Osobie chorej na celiakię szkodzi nawet minimalna ilość tej substancji, np. zawarta w płatkach owsianych, które teoretycznie są bezglutenowe, ale zostały na linii produkcyjnej zanieczyszczone mąką pszenną. Taki produkt nie jest bezpieczny dla osoby z celiakią.
>
Poza tym odstawienie glutenu uniemożliwia pełną diagnostykę celiakii. To znaczy, że jeśli poczujesz poprawę nie dowiesz się, czy jest to spowodowane faktycznie wykluczeniem glutenu czy wynika to  zupełnie innych powodów. Dlatego zanim odstawisz gluten przebadaj się. Dowiedz się więcej na temat celiakii… 

<

Skuteczna diagnostyka celiakii krok po kroku

1. Pierwszym krokiem jest badanie genetyczne. Badana jest obecność genów DQ2,2, DQ2,5, DQ8. Jeżeli się okaże, że nie mamy tych genów to praktycznie w 100% można wykluczyć celiakię zarówno teraz jak i w przyszłości. Na wynik tego badania nie ma wpływu dieta bezglutenowa i można je wykonać nawet u małych dzieci.
2. Drugim krokiem jest wykonanie badań z krwi na przeciwciała. Jeśli pacjent posiada chociaż jeden gen odpowiedzialny za celiakię wskazane jest badanie serologiczne na obecność przeciwciał : przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG) przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP). W skład badania wchodzi także ogólny poziom IgA, który jest wskaźnikiem miarodajności i pewności badania.

Dowiedz się więcej o diagnostyce celiakii krok po kroku >>

>

Jak zamówić badanie genetyczne w kierunku celiakii?

Mamy dla Państwa 2 możliwości wykonania badania: