Celiakia – życie bez glutenu. Najczęstsze objawy i badania tej choroby

Celiakia jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym i genetycznym. Warunkowana spożyciem składnika białka – glutenem. W przypadku osób cierpiących na celiakię działa toksycznie i doprowadza do wielu powikłań. Zakłada się, że w populacji na celiakię choruję 1 na 170 osób w populacji. U każdej osoby przebieg choroby może być inny i występować z różnym nasileniem. Pacjenci z celiakią powinni wykonywać okresowo kontrolne badania serologiczne.

Badania na celiakię – objawy celiakii

Wyróżniamy dwa typy celiakii.

Celiakię klasyczną – dotyka głównie dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży. Z reguły jest łatwa do rozpoznania.
Charakterystycznymi objawami są:

• bóle brzucha
• spadek masy ciała u dorosłych
• wzdęcia, zwiększenie obwodu brzucha
• biegunki tłuszczowe lub wodniste
• u dzieci – niski wzrost, utrata apetytu, brak masy mięśniowej.

Celiakię nieklasyczną – zazwyczaj nie obserwuję się wzburzonych objawów ze strony układu pokarmowego. We krwi pacjenta mogą pojawiać się charakterystyczne autoprzeciwciała.
Objawy:

• zespół przewlekłego zmęczenia, senność
• zaburzenia nastroju, zaburzenia lękowe, depresyjne
• bóle kostne, stawowe, mięśniowe, zapalenia stawów
• bóle głowy
• obniżone libido
• zaburzenia neurologiczne
• anemia

Badania na celiakię – czy celiakia ma związek z refluksem u dziecka?

Zdecydowanie tak! Celiakia oraz nadwrażliwość na gluten mogą u dzieci objawiać się w postaci refluksu żołądkowo-przełykowego. U dzieci starszych choroba objawia się bólami brzucha i zgagą. Podstawą leczenia może okazać się skorzystanie z dietetyka dziecięcego i zmodyfikowaniu posiłków.

Badania na celiakię – alergia na gluten a celiakia

Nietolerancja na gluten może powodować szereg objawów o różnym podłożu. Sama nietolerancja z wiekiem może ustąpić. Jednak należy z diety całkowicie wyeliminować gluten. Badanie, które pozwala na wykrycie nietolerancji na gluten wykonane jest na podstawie pobraniu próbki krwi żylnej. Zasadnicza różnica jest taka, że z alergii na gluten pacjent może się wyleczyć. Celiakia natomiast jest chorobą nieuleczalną, a osoby na nią cierpiące muszą stosować dietę bezglutenową do końca życia.

Jakie badania na celiakię warto wykonać?

Pierwszą czynnością każdego badania na celiakię jest wywiad lekarza z pacjentem i stwierdzeniu charakterystycznych objawów choroby.

Badanie genetyczne – jest to badanie na obecność genów DQ2,2, DQ2,5, DQ8. Celem tego badania jest stwierdzenie, czy posiadamy dany gen, który potwierdzi bądź wykluczy chorobę. Prowadzenie diety bezglutenowej w żadnym aspekcie nie wpłynie na wynik badania, a badanie samo w sobie jest całkowicie bezbolesne. Badanie genetyczne jest proste, dlatego można wykonać je nawet w warunkach domowych. Jeżeli pacjent będzie posiadał przynajmniej jeden gen odpowiedzialny za celiakię zalecane jest wykonanie badań krwi na przeciwciała.

Przed badaniem na celiakię wskazane jest, aby w jamie ustnej nie znajdowały się żadne ciała obce. Można natomiast pić wodę. W przypadku widocznych objawów celiakii warto skonsultować się ze specjalistą i wykonać badania na celiakię.