Alergia na gluten jest często występującym zjawiskiem. Objawy i przyczyny alergii na gluten są często zbieżne z innymi chorobami glutenozależnymi. Ciężko bez uprzednich badań i konsultacji z lekarzem jednoznacznie określić, z jaką jednostką chorobową ma się do czynienia. Co warto wiedzieć o alergii na gluten, czym różni się ona od celiakii?
Alergia na gluten – czym jest?
Alergia na gluten nie jest schorzeniem tożsamym z celiakią, chociaż w obu przypadkach czynnikiem wywołującym niepożądaną reakcję organizmu jest mieszanina białek roślinnych, występująca w niektórych zbożach. Czym zatem jest sam gluten? Gluten jest jednym z najczęstszym alergenów (po mleku) – badania pokazują, że nawet 25% populacji ma problem z przyswajaniem glutenu (białka najpopularniejszych zbóż: pszenicy, żyta, jęczmienia) i choruje na celiakię (trwałą nietolerancję glutenu) lub alergię. Bardzo często przy alergii na gluten wyklucza się z diety pieczywo. Ponadto konieczne jest wyeliminowanie też wielu kasz np. kaszy manny, kuskus, czy pęczak. Podobnie ma się sprawa z pszennymi i żytnimi makaronami. Trzeba uważać przy tym na produkty przetworzone. Alergia w przeciwieństwie do celiakii nie jest chorobą autoimmunologiczną. W związku z tym jej rozpoznanie i leczenie będą odbywały się nieco inaczej.
Celiakia i alergia na gluten są dwoma odrębnymi schorzeniami mającymi związek z glutenem i nie należy ich ze sobą mylić.
Alergia na gluten – jak wykonać badania?
Jeżeli odczuwasz problemy po spożyciu glutenu to możesz wykonać testy alergiczne z krwi w kierunku alergii na gluten lub poszczególnych zbóż.
Alergia na gluten objawy – jak objawia się uczulenie na gluten?
Alergię na gluten (potocznie uczulenie na gluten), w zależności od czasu występowania reakcji uczuleniowej, można podzielić na:
Alergia na gluten objawy – czym może się objawiać w zależności od rodzaju?
-
Natychmiastowa alergia na gluten (IgE zależna) daje przeważnie pierwsze objawy już kilka minut po spożyciu alergizującego pokarmu. Spodziewać się wtedy można zaczerwienionej i swędzącej wysypki, obrzęku ust lub innego rejonu ciała czy wymiotów. Mogą pojawić się również takie objawy jak wodnisty katar czy skurcz oskrzeli. Za najgroźniejszą reakcję uznaje się wstrząs anafilaktyczny.
-
Późna alergia na gluten (IgE niezależna) daje objawy po kilku godzinach a nawet dniach od spożycia alergenu. U dzieci objawia się zwykle biegunką lub zaostrzeniem atopowego zapalenia skóry, rzadziej występują objawy ze strony układu pokarmowego czy oddechowego. W przeciwieństwie do celiakii większość dzieci wyrasta z tego typu alergii.
Późne uczulenie na gluten objawy – a jakie są u dorosłych? U dorosłych alergia na gluten ujawnia się najczęściej pod postacią biegunki, obrzęku naczynioruchowego, pokrzywki czy wstrząsu anafilaktycznego. Czasem można zaobserwować też taką postać alergii na gluten, która występuje jedynie po równoczesnym wysiłku fizycznym. W przeciwieństwie do dzieci uczulenie na gluten u dorosłych może trwać latami, a do wywołania objawów alergii potrzebne są większe ilości tego składnika.
Alergia na gluten a celiakia – czym się różnią?
Celiakia i alergia na gluten często bywają błędnie ze sobą mylone – ze względu na to, że w obydwu przypadkach należy stosować dietę bezglutenową. Choroby mają jednak odmienny przebieg i możliwe powikłania. Przy stwierdzonej celiakii dieta musi być całkowicie bezglutenowa i przestrzegana do końca życia, natomiast uczulenie na gluten może z czasem zmniejszyć swoje nasilenie, a nawet całkowicie ustąpić. W przypadku alergii choremu tak bardzo nie zaszkodzi również śladowa ilość glutenu – w przeciwieństwie do osoby z celiakią. Pamiętaj więc, że zawsze należy sprawdzić, czy podejrzewana alergia na gluten nie jest jednak celiakią i przed wprowadzeniem diety bezglutenowej zrobić badania.
Celiakii nie można wykryć w testach na alergię czy opóźnione nietolerancje pokarmowe IgG zależne. Jeśli zauważamy u siebie problemy po spożyciu glutenu ZAWSZE najpierw powinniśmy wykluczyć celiakię, ponieważ jest to najgroźniejsza nietolerancja pokarmowa prowadząca m.in. do wyniszczenia kosmków jelitowych, a także ograniczenia wchłaniania substancji odżywczych, czego konsekwencją są liczne zaburzenia zdrowotne (nawet nowotwory).
Alergia na gluten – czy warto zastosować dietę bezglutenową?
Przede wszystkim najpierw trzeba wykonać stosowną diagnostykę. Nie powinno się przechodzić na dietę bezglutenową, ponieważ może ona utrudnić diagnostykę choroby. Nie będziemy mieć ponadto informacji, na ile restrykcyjna musi być dieta i czy musi trwać do końca życia. W diecie ludzi na całym świecie gluten stanowi również jedno z ważniejszych źródeł białka, węglowodanów, witamin, a także składników mineralnych czy błonnika pokarmowego. Zboża są też podstawą do przygotowania codziennych posiłków m.in. chleba, makaronów, kasz, deserów, a nawet słodyczy, przetworów mięsnych czy napoi.
Alergia na gluten badanie – jak sprawdzić?
Alergia na gluten dotyczy 10-25% osób z alergiami pokarmowymi. Alergia pojawia się zazwyczaj wraz z objawami charakterystycznymi. Przebieg alergii na gluten może się różnić w zależności od wieku chorej osoby i stopnia nasilenia choroby. U dzieci objawy pojawiają się od razu po spożyciu, a reakcja alergiczna na gluten powoduje zaostrzenie atopowego zapalenia skóry i jest powodowana przez minimalne ilości glutenu. U dorosłych objawy pojawiają się zwykle po spożyciu trochę większej ilości glutenu i są to najczęściej przewlekły ból brzucha, biegunki, wymioty, pokrzywki, obrzęk naczynioruchowy lub wstrząs anafilaktyczny.
Aby sprawdzić alergie na gluten wystarczy wykonać testy alergiczne z krwi.
Pomiar stężenia przeciwciał IgE we krwi jest pewną i dokładną metodą diagnostyczną. Takie badanie można wykonać u każdego – nie wymaga odstawienia leków i nie istnieją przeciwwskazania zdrowotne. Potwierdzenie alergii na gluten oznacza stosowanie ścisłej diety bezglutenowej do momentu stwierdzenia poprawy tolerancji.
Badania na nietolerancję glutenu i nie tylko – dowiedz się więcej: