Kto może wystąpić o sądowe ustalenie ojcostwa

 

Closeup of gavel placed on block with judge reading documents at desk

Sądowe ustalenie ojcostwa jest konieczne, gdy zachodzi podejrzenie, że dziecko urodzone w związku małżeńskim ma innego ojca niż mąż matki lub gdy nastąpiło uznanie ojcostwa przez innego mężczyznę niż biologiczny ojciec. W obu przypadkach niezbędne jest złożenie pozwu w sądzie o ustalenie ojcostwa.

Pozew taki może złożyć mężczyzna podejrzewający, że może być biologicznym ojcem dziecka, matka dziecka, samo dziecko oraz prokurator. Przyjrzyjmy się zatem każdemu z tych przypadków.

.

.

.

Ustalenie ojcostwa przez biologicznego ojca

 

W świetle polskiego prawa ojcostwo opiera się na domniemaniu (przypuszczeniu). Zakłada się, że ojcem dziecka jest mężczyzna, który jest mężem matki lub jeżeli dziecko urodziło się przed upływem 300 dni od jego ustania, unieważnienia lub orzeczenia separacji między małżonkami. Niestety dotyczy to również mężczyzn trwale pozbawionych możliwości reprodukcyjnych, np. w wyniku urazu, wypadku lub choroby.

 

Mężczyzna podejrzewający, że może być biologicznym ojcem dziecka może wystąpić do Sądu Rejonowego (Wydział Rodziny) o ustalenie ojcostwa. W takiej sytuacji powinien on umotywować swoje podejrzenie nie tylko własnymi zeznaniami, ale również zeznaniami światków mogących potwierdzić więź między nim a matką dziecka.Jeśli tego typu zeznania nie wystarczą wówczas sąd może wystąpić z wnioskiem o wykonanie badań DNA, które jednoznacznie potwierdzą genetyczne pokrewieństwo.

 

Bywają jednak przypadki, w których nie minęło jeszcze ustawowe 300 dni od separacji, a matka dziecka ponownie wyszła za mąż. W tej sytuacji ojcem dziecka z punktu widzenia prawa jest drugi mąż kobiety. Pierwszy małżonek może jednak zakwestionować to przypuszczenie występując o sądowne ustalenie ojcostwa. Domniemanie to nie dotyczy przypadku, gdy dziecko urodziło się w następstwie procedury medycznie wspomaganej prokreacji, na którą wyraził zgodę pierwszy mąż matki, wówczas w świetle prawa to on jest uznawany za ojca dziecka.
.

Ustalenie ojcostwa przez matkę dziecka

Kobieta będąca matką dziecka, którego ojciec uchyla się od uznania je za własne lub ma świadomość, że ojcem biologicznym dziecka jest inny mężczyzna niż jej mąż również może wystąpić do sądu z prośbą o ustalenie ojcostwa. Warto pamiętać, iż po śmierci dziecka lub po osiągnięciu przez nie pełnoletności wystąpienie z wnioskiem o ustalenie ojcostwa, zarówno przez matkę jak i przez ojca jest niemożliwe. Ustanie ojcostwa jest niezwykle ważne z punktu widzenia obowiązków i powinności jakie ma biologiczny ojciec wobec dziecka, dlatego każda matka powinna zadbać o wpis w akcie urodzenia swojego potomka.

.

Ustalenie ojcostwa przez dziecko

Dziecko może po uzyskaniu pełnoletności samodzielnie wystąpić do sądu o ustalenie ojcostwa. Jeśli jednak w akcie urodzenia jest wpisane nazwisko innego ojca, musi ono w pierwszej kolejności wystąpić z wnioskiem o zaprzeczenie ojcostwa w stosunku do tego mężczyzny.
>

Ustalenie ojcostwa przez prokuratora

Prawo do złożenia pozwu o ustalenie ojcostwa ma również prokurator prowadzący sprawę w sądzie rodzinnym i znający sytuację rodziców i dziecka. Pozywa on wówczas dziecko, domniemanego ojca i matkę. Prokurator ma obowiązek wystąpić z pozwem zawsze, gdy wymaga tego ochrona praworządności.

 

Materiał opracowany na podstawie: USTAWA z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy z późn. zm. Stan prawny na: listopad 2015 r.

Dowiedz się więcej:

Wszystkie artykuły
Back to Top