Jakie badania na celiakię zrobić?

Jakie badania na celiakię zrobić

Podejrzewasz u siebie celiakię (nietolerancję glutenu)? W takiej sytuacji trzeba działać szybko, ponieważ im dużej celiakia jest niezdiagnozowana tym prowadzi do większego spustoszenia w organizmie. Zastanawiasz się, jakie badania na celiakię będą najlepsze w Twoim wypadku i czy w ogóle są one dla Ciebie wskazane?

Jakie badania na celiakię zrobić – kto powinien wykonać badanie na celiakię?

Przede wszystkim w pierwszej kolejności:

  • Dzieci i osoby dorosłe z charakterystycznymi objawami celiakii
  • Krewni pierwszego stopnia osób z celiakią – rodzice, rodzeństwo i dzieci mają ryzyko 1 na 10 w porównaniu do 1 na 100 w populacji ogólnej
  • Każda osoba z towarzyszącym zaburzeniem autoimmunologicznym lub innym schorzeniem, zwłaszcza cukrzycą typu 1, autoimmunologiczną chorobą tarczycy, autoimmunologiczną chorobą wątroby, zespołem Downa, zespołem Turnera, zespołem Williamsa i selektywnym niedoborem immunoglobuliny A (IgA)

Dodatkowe wskazania do wykonania badań:

  • Występowanie niespecyficznym objawów o trudnej do wyjaśnienia przyczynie
  • Wątpliwości diagnostyczne – niejasne wyniki badań w kierunku problemów gastrycznych czy skórnych
  • Trudności z zajściem w ciąże, niepłodnością lub poronieniami
  • Osoby mające problem z ciągłymi niedoborami witamin i minerałów w organizmie, anemią

Celiakia zamow banerceliakia zamow baner mob

Czy dzieci poniżej 3 roku życia powinny być badane w kierunku celiakii?

  • Ogólnie rzecz biorąc, dzieci zagrożone celiakią mogą być badane w wieku 2 lub 3 lat, chyba że wcześniej pojawią się objawy. U dzieci w wieku poniżej 3 lat z objawami badanie przeciwciał może nie zawsze być dokładne, ze względu na to, że ich układ immunologiczny może nie być jeszcze prawidłowo rozwinięty

Dzieci muszą jeść produkty zbożowe na bazie pszenicy lub jęczmienia przez jakiś czas, do jednego roku, zanim wygenerują odpowiedź autoimmunologiczną na gluten, która pojawia się w testach serologicznych. Gastroenterolog dziecięcy powinien zbadać małe dzieci pod kątem celiakii, u których występuje brak prawidłowego rozwoju lub utrzymujące się problemy gastryczne lub skórne.

  • Co można zrobić w takiej sytuacji, gdy nie można u dziecka wykonać testu serologicznego? Test genetyczny nie może sam zdiagnozować celiakii, jednakże może ją wykluczyć, jeśli żaden z genów nie jest obecny, test genetyczny można wykonać w każdym wieku, będzie on miarodajny nawet u niemowląt, nie trzeba także spożywać glutenu, aby go wykonać.

Celiakia – jakie badania zrobić?

Wykonując odpowiednie badanie na celiakię możesz szybko zdiagnozować prawdziwe przyczyny swoich dolegliwości i podjąć leczenie lub pewnie wykluczyć celiakię. Diagnostyka celiakii może być procesem wymagającym .

W przypadku zaobserwowania objawów celiakii warto przede wszystkim porozmawiać z lekarzem i omówić wszystkie niepokojące objawy. Niestety lekarze wciąż dość często bagatelizują chorobę, mają problemy w odpowiednim podejściem do problemu, zapominając o tym, iż celiakia znacznie częściej występuje w formie ubogoobjawowej, bez charakterystycznych objawów zespołu złego wchłaniania.

Badanie genetyczne w kierunku celiakii

Pakiet Zdrowe JelitaPakiet Zdrowe Jelita

Dowiedz się więcej: Pakiet zdrowe jelita

Ważne informacje na temat genetycznego badania na celiakię:

  • Jego wynik jest ważny przez całe życie – nasze geny się nie zmieniają, nie ma także możliwości ich “nabycia”
  • Jednoznacznie wyklucza celiakię, co pozwala pacjentowi zaoszczędzić czas i pieniądze na dalsze badania na nietolerancję glutenu, m.in. na regularne powtarzanie badania przeciwciał;
  • Test jest bezbolesny i nieinwazyjny;
  • To badanie na celiakię możesz przeprowadzić również, będąc na diecie bezglutenowej bez obaw o miarodajność badania

Celiakia jest chorobą o podłożu genetycznym i można na nią zachorować, jedynie posiadając przynajmniej jeden z genów: HLA-DQ2,2 HLA-DQ2,2 HLA-DQ8. Badanie genetyczne jest również jedynym badaniem, które w pełni może wykluczyć celiakię i wychodzącym wiarygodnie niezależnie od czynników zewnętrznych, takich jak wczesne stadium choroby, dieta bezglutenowa czy wiek. Wykonując je jako pierwsze, możemy wykluczyć celiakię w jednym kroku. Inne badania na gluten w kierunku celiakii, takie jak badanie przeciwciał z krwi czy biopsja jelitowa, mają pewne ograniczenia. W związku z tym nie dają możliwości wykluczenia celiakii. Oczywiście samo posiadanie genów związanych z celiakią nie oznacza, że jesteśmy chorzy lub na pewno kiedyś zachorujemy – to predyspozycja. Rozpoznanie celiakii zawsze potrzebuje przynajmniej 2 kroków/ badań diagnostycznych z pozytywnymi wynikami.

Zamów test na celiakię


Badania serologiczne – istotny etap diagnostyki celiakii

Ważnym etapem w procesie diagnostyki jest wykonanie zleconych przez gastroenterologa badań serologicznych z krwi charakterystycznych dla celiakii. Zwykle oznacza się stężenie dwóch z trzech dostępnych przeciwciał:

  • przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG),
  • przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP)
  • przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA)

Wyniki najnowszych badań wykazują szczególnie wysoką wartość diagnostyczną transglutaminazy tkankowej (tTG) w klasie IgA.

Nie ma potrzeby wykonywania wszystkich badań na przeciwciała wymienionych wyżej, można zbadać jedynie transglutaminazę tkankową w klasie IgA (tTG IgA). Są jednak pewne wyjątki. Czasami należy również dodatkowo zbadać całkowity poziom IgA gdyż może się tak zdarzyć, że mamy niedobór IgA i badanie może dać fałszywy wynik. W przypadku niedoboru IgA ocenia się przeciwciała w klasie IgG. Można także od razu zbadać przeciwciała w obu klasach (IgA i IgG).

Wymienione wyżej przeciwciała są specyficzne dla celiakii i ich obecność we krwi daje duże prawdopodobieństwo aktywności choroby. Należy jednak szczególnie podkreślić, że ich brak nie wyklucza celiakii. Istotna jest również informacja, że według badań od 6 do 22% chorych na celiakię nie wytwarza w ogóle przeciwciał.

Jakie badania na celiakię zrobić – jak przygotować się do badań?

Badanie genetyczne w kierunku celiakii – niezależnie, czy próbki zamierzasz pobrać w domu czy w punkcie pobrań, nie wiąże się z Twojej strony z żadnymi większymi przygotowaniami. Nie musisz być nawet na czczo. Jest jednak kilka prostych zaleceń ,do których należy się zastosować:

  • Na 1 godzinę przed pobraniem wymazu nie należy spożywać posiłków, pić, palić papierosów, żuć gumy, myć zębów itp.
  • Przed pobraniem w jamie ustnej nie powinno być żadnych ciał obcych, np. gum do żucia, lizaków itp.
  • Przed pobraniem próbek DNA można bez obaw spożywać czystą wodę.

Zobacz, jak proste i szybkie jest samodzielne pobranie próbki i odesłanie do naszego laboratorium. Jeśli okazałoby się, że próbki zostały nieprawidłowo pobrane (co jest mało prawdopodobne), nie musisz się obawiać. Każda z próbek objęta jest gwarancją jakości. Oznacza to, że gdyby próbka była „nieprawidłowa”, otrzymasz od nas taką informację i bez żadnych dopłat wyślemy kolejny zestaw do pobrania próbek. Jeśli przebywasz na diecie  bezglutenowej, nie musisz się martwić, ponieważ nie ma to wpływu na wynik testu genetycznego.


Badanie serologiczne w kierunku celiakii – przygotowując się do pobrania próbki w punkcie pobrań warto zapoznać się z najważniejszymi informacjami jak trzeba się przygotować do pobrania. Jest jednak kilka prostych zaleceń ,do których należy się zastosować:

  • Aby przystąpić do badania bez obaw o zafałszowanie wyników należy przed badaniem minimum 6 tygodni spożywać gluten, bez eliminacji i prowadzenia diety bezglutenowej.
  • Nie musisz być na czczo, jednakże wskazane jest nawodnienie się przed pobraniem
  • Przeciwskazaniem do wykonania badania jest przyjmowanie leków immunosupresyjnych

Related Posts

Wszystkie artykuły
Back to Top