Celiakia u dziecka – objawy, badania, leczenie


Celiakia to choroba, która objawia się w mało charakterystyczny sposób, dlatego bardzo wiele osób jest niezdiagnozowanych. Najprościej jest rozpoznać ją u dzieci. Warto, więc zwrócić uwagę czy u naszego dziecka nie pojawiły się objawy celiakii, a jeśli tak to należy niezwłocznie skonsultować je z lekarzem.
Celiakia u dziecka – co to za choroba?
Spis treści
Celiakia, inaczej trwała nietolerancja glutenu to choroba uwarunkowana genetycznie o podłożu autoimmunologicznym. Celiakia charakteryzuje się trwającą całe życie (od momentu aktywacji) nietolerancją glutenu, czyli frakcji białka zawartego w zbożach takich jak: pszenica, żyto, jęczmień oraz owies. To choroba, w której układ odpornościowy niszczy swoje tkanki i komórki.
- Działający toksycznie na chorego gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, czyli małych wypustek błony śluzowej, które odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych.
- Objawy celiakii mogą dotyczyć całego organizmu – najczęściej to problemy na tle gastrycznym i skórnym, często choremu towarzyszy także ogólne osłabienie i zmęczenie, spadek wagi, łysienie, anemia czy problemy z zajściem w ciążę.
- Jest to choroba o podłożu genetycznym, więc może zostać odziedziczona. Jej objawy pojawiają się więc po zjedzeniu produktów zawierających zboża np. chleba czy makaronu. Choroba ta może wyrządzić w organizmie dziecka wiele szkód np. uszkodzić jelita, dlatego bardzo ważne jest jej wczesne zdiagnozowanie.
Umów badanie
Umów się na badanie
1. Wybierz badanie
2. Wybierz badanie w punkcie pobrań lub wizytę domową
3. Wybierz termin
4. Dane kontaktowe
Celiakia u dziecka – objawy
Objawy celiakii są zależne od wieku chorego dziecka. U niemowląt najczęściej objawia się ona poprzez ból brzucha, biegunki oraz brak apetytu. Z kolei starsze dzieci z celiakią borykają się z:
- Bólem brzucha
- Wzdęciami
- Biegunką
- Zaparciami
- Nawracającymi aftami w jamie ustnej
- Brakiem apetytu
- Wysypkami skórnymi
- Trudnościami z koncentracją
Dzieci z celiakią są też często bardzo niskie i wolniej przybierają na wadze. Cechuje je także zbytnia nadpobudliwość lub przeciwnie – apatia. U nastolatek może pojawić się również nieregularne miesiączkowanie.
Objawy celiakii u dzieci najczęściej pojawiają się stopniowo. Bardzo często jest to także choroba ukryta, której bardziej charakterystyczne objawy pojawiają się dopiero w życiu dorosłym.
Przede wszystkim w pierwszej kolejności powinno się zbadać dzieci :
- Dzieci powyżej 3 roku życia z charakterystycznymi objawami celiakii
- Jeżeli pierwszego stopnia osób mają celiakię – rodzice, rodzeństwo
- Każde dziecko z towarzyszącym zaburzeniem autoimmunologicznym lub innym schorzeniem, zwłaszcza cukrzycą typu 1, autoimmunologiczną chorobą tarczycy, autoimmunologiczną chorobą wątroby, zespołem Downa, zespołem Turnera, zespołem Williamsa i selektywnym niedoborem immunoglobuliny A (IgA)
Dodatkowe wskazania do wykonania badań:
- Występowanie niespecyficznym objawów o trudnej do wyjaśnienia przyczynie
- Wątpliwości diagnostyczne – niejasne wyniki badań w kierunku problemów gastrycznych czy skórnych
- Dzieci mające problemy z ciągłymi niedoborami witamin i minerałów w organizmie, anemią
Celiakia u dziecka – badania
Jeśli podejrzewamy, że nasze dziecko cierpi na celiakię, to powinniśmy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem oraz wykonać odpowiednie badania. Niestety lekarze wciąż dość często bagatelizują chorobę, mają problemy w odpowiednim podejściem do problemu, zapominając o tym, iż celiakia często może u dzieci objawiać się w różnej formie, niekonieczni powodując wyłącznie charakterystyczne problemy gastryczne czy skórne.
Jakie badania na celiakię można wykonać u dziecka?
Badanie genetyczne w kierunku celiakii
Ważne informacje na temat genetycznego badania na celiakię:
- jego wynik jest ważny przez całe życie – nasze geny się nie zmieniają, nie ma także możliwości ich „nabycia”
- jednoznacznie wyklucza celiakię, co pozwala pacjentowi zaoszczędzić czas i pieniądze na dalsze badania na nietolerancję glutenu, m.in. na regularne powtarzanie badania przeciwciał;
- test jest bezbolesny i nieinwazyjny;
- to badanie na celiakię można przeprowadzić również, będąc na diecie bezglutenowej bez obaw o miarodajność badania
Celiakia jest chorobą o podłożu genetycznym i można na nią zachorować, jedynie posiadając przynajmniej jeden z genów: HLA-DQ2,2 HLA-DQ2,2 HLA-DQ8. Badanie genetyczne jest również jedynym badaniem, które w pełni może wykluczyć celiakię i wychodzącym wiarygodnie niezależnie od czynników zewnętrznych, takich jak wczesne stadium choroby, dieta bezglutenowa czy wiek.
Badania serologiczne w kierunku celiakii
W przypadku dzieci sposobem badania w kierunku celiakii jest sprawdzenie charakterystycznych przeciwciał w klasie IgA. Jest to badanie, które potwierdza lub wyklucza aktywność i stopień zaawansowania celiakii. Zwykle oznacza się stężenie dwóch z trzech dostępnych przeciwciał:
- przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG),
- przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP)
- przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA)
Ważne, aby badanie zawierało także ogólny poziom IgA, aby upewnić się, że dziecko wytwarza wystarczającą ilość tego przeciwciała, aby wynik testu na celiakię był dokładny.
- Badania krwi na celiakię wymagają, aby osoba badana była na diecie zawierającej gluten, aby były dokładne – około 6 tygodni.
Badania serologiczne celiakii wykonuje się przede wszystkim w tych trzech sytuacjach:
- jako badanie diagnostyczne u osób z podejrzeniem celiakii w celu potwierdzenia aktywności choroby i jej zaawansowania –wykonanie badania jest szczególnie przydatne w przypadku posiadania pozytywnego wyniku badania genetycznego – podwyższony poziom przeciwciał pozwala lekarzowi na postawienie dokładnej diagnozy i potwierdzenie celiakii
- badanie przesiewowe osób o zwiększonym ryzyku zachorowania na celiakię (np. u krewnych I stopnia, chorych z niedoborem immunoglobuliny A, cukrzycą typu 1 itd.),
- w ramach oceny przestrzegania diety bezglutenowej – w tym przypadku szczególnie przeciwciała przeciwko gliadynie są dobrym markerem wskazującym na obecność glutenu w diecie
Dlaczego warto wykonać badania genetyczne na celiakię?
- Jedyny pewny sposób, dzięki któremu można wykluczyć celiakię.
- Test można wykonać nawet w trakcie diety bezglutenowej.
- Badanie jest bezbolesne i proste do wykonania.
- W części sytuacji pozwala uniknąć biopsji jelita.
- Daje ważną informację dla rodziny, ponieważ celiakia może być dziedziczona.
- Pacjent otrzymuje bezpłatne zalecenia dietetyczne oraz lekarskie.
- Pozwala uniknąć poważnych konsekwencji, takich jak m.in. niepłodność czy nowotwory.
- Pewna diagnoza na całe życie, wynik ujemny to pewność, że celiakia Ci wcale nie grozi.
- Test jest całkowicie bezpieczny nawet dla małych dzieci.
Skorzystaj z bezpłatnej konsultacji
Celiakia – co warto wiedzieć?
Celiakia to inaczej choroba trzewna, potocznie nazywana jest nietolerancją glutenu czy trwałą nietolerancją glutenu. Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną o podłożu genetycznym, charakteryzującą się trwającą całe życie (od momentu aktywacji) nietolerancją glutenu. Gluten to frakcja białka zawartego w zbożach takich jak: pszenica, żyto, jęczmień oraz owies, który jest zanieczyszczony glutenem. Działający toksycznie na chorego gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, czyli małych wypustek błony śluzowej, które odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie ten patologiczny stan jelita prowadzi do zaburzeń trawienia i wchłanianie pokarmów (w tym suplementów diet czy leków), co prowadzi do wystąpienia różnych objawów klinicznych.
Treści na tej stronie zostały przygotowane przez zespół specjalistów laboratorium testDNA, które od ponad 20 lat zajmuje się badaniami DNA w Polsce. Naszą misją jest dostarczanie pacjentom rzetelnych informacji oraz nowoczesnych rozwiązań diagnostycznych.
W pracach nad materiałami edukacyjnymi uczestniczą lekarze, diagności laboratoryjni oraz konsultanci medyczni, którzy na co dzień wspierają kobiety po poronieniach i pary zmagające się z niepłodnością. Dzięki temu masz większą pewność, że informacje, które czytasz, są oparte na aktualnej wiedzy medycznej i praktyce klinicznej.













